Ακόμη
Εξακολουθώ να μην πιστεύω
έρχεσαι δίπλα μου
και η νύχτα είναι μια χούφτα
αστεριών και ευθυμίας
δακτύλων γεύσεις ακούω και βλέπω
το πρόσωπό σου το μεγάλο σου διασκελισμό
τα χέρια σου, και ακόμα
ακόμα δεν μπορώ να πιστέψω
ότι η επιστροφή σου έχει πολλά
να κάνει με σένα και με μένα
και για ξόρκι το λέω
και για τις αμφιβολίες το τραγουδώ
κανείς ποτέ δεν θα σε αντικαταστήσει
και τα πιο ασήμαντα πράγματα
αλλάζουν σε θεμελιώδεις
επειδή γυρνάς στο σπίτι
ωστόσο εξακολουθώ να
αμφιβάλλω σε αυτήν την τύχη
γιατί ο ουρανός σε έχει
μου φαίνεται φαντασία
Αλλά έρχεσαι και είναι σίγουρο
και έρχεσαι με το βλέμμα σου
και γι’ αυτό η άφιξή σου
κάνει μαγικό το μέλλον
ακόμη και αν δεν είναι πάντα κατανοητές
οι ενοχές μου και οι καταστροφές μου
αλλά ξέρω ότι στα χέρια σου
ο κόσμος έχει νόημα
και αν φιλήσω με τόλμη
και το μυστήριο των χειλιών σου
δεν θα υπάρχουν αμφιβολίες ή άσχημες γεύσεις
θα σ 'αγαπώ περισσότερο
ακόμη.
μετάφραση: Κοκολογιάννης Κωνσταντίνος
Μάριο Μπενεντέττι
Γιος του Brenno Benedetti και της Matilda Farugia, οι οποίοι τον βάπτισαν με πέντε ονόματα, σύμφωνα με τον ιταλικό έθιμο, εώς τα δύο του χρόνια ζούσε με την οικογένειά του σε Paso de los Toros, στη συνέχεια, για λόγους εργασίας, η οικογένεια μετακόμισε στο Tacuarembò. Μετά από μια προσωρινή πτώχευση στο Tacuarembò (όπου έπεσαν θύματα απάτης), η οικογένεια μετακόμισε στο Μοντεβιδέο, ο Μάριο Μπενεντέττι ήταν τεσσάρων ετών.
Το 1928 ξεκίνησε το σχολείο στο γερμανικό κολλέγιο του Μοντεβιδέο, όπου και τελείωσε το 1933. Άρχισε να παρακολουθεί το λύκειο Mirandaper. Το 1934 μπήκε στο Escuela de Raumsólica Logosophy. Το 1935 χρειάστηκε να εγκαταλείψει τις σπουδές του λόγω των οικονομικών προβλημάτων της οικογένειάς του και να τις ολοκληρώσει έπειτα σαν επαγγελματίας.
Στην ηλικία των δεκατεσσάρων άρχισε να εργάζεται στην εταιρεία του Will Λ. Smith, που κατασκευάζονται εξαρτήματα για αυτοκίνητα. Μεταξύ 1938 και 1941 διέμενε σχεδόν συνεχώς στο Μπουένος Άιρες.
Το 1945 εντάχθηκε στο συντακτικό προσωπικό της εβδομαδιαίας Marcha, όπου παρέμεινε μέχρι το 1974 (το έτος κατά το οποίο η εφημερίδα έκλεισε από την κυβέρνηση του Χουάν Μαρία Μπορνταμπέρι). Το 1954 διορίστηκε συντάκτης του λογοτεχνικού Marcha. Στις 23 Μαρτίου 1946 παντρεύτηκε Luz López Alegre, τη μεγάλη αγάπη του και σύντροφο της ζωής του. Το 1948 διεύθυνε το λογοτεχνικό περιοδικό Marginalia και δημοσιεύει τον τόμο δοκιμίων Peripecia y Novela.
Το 1949 έγινε μέλος της συντακτικής επιτροπής του Numero, ένα από τα πιο σημαντικά λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής. Συμμετείχε ενεργά στο κίνημα κατά της στρατιωτικής συνθήκη με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Αυτή ήταν η πρώτη δράση του ως πολιτικός ακτιβιστής. Την ίδια χρονιά κέρδισε το βραβείο του Υπουργείου Δημόσιας Εκπαίδευσης για την πρώτη του συλλογή διηγημάτων, «Esta mañana».
Το 1964 εργάστηκε ως κριτικός θεάτρου και συν-διευθυντής της εβδομαδιαίας λογοτεχνική σελίδα της εφημερίδας La mañana.
Εργάστηκε ως ευθυμογράφος στο περιοδικό Peloduro. Έγραψε, επίσης, κριτική ταινιών στην La tribuna popular.
Επέστρεψε στην Κούβα για να συμμετάσχει ως κριτής του διαγωνισμού Casa de las America.
Το 1968 ίδρυσε και διηύθυνε το Κέντρο Έρευνας για την λογοτεχνία Casa delle Americhe.
Διορίστηκε Διευθυντής του Τμήματος ισπανο-Αμερικανικής Λογοτεχνίας στη Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών και της Σχολής Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Δημοκρατίας. Δημοσίευσε «Crónica del 71» (Χρονικό του 71), που αποτελείται κυρίως από μια συλλογή των κύριων άρθρων πολιτικής που δημοσιεύθηκε στο εβδομαδιαίο Marcha, ένα ανέκδοτο ποίημα, και τρεις ομιλίες κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Frente Amplio. Επίσης, δημοσιεύει «Los poemas comunicantes», με συνεντεύξεις από διάφορους ποιητές της Λατινικής Αμερικής. Το 1973, μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα, λόγω της μαρξιστικής ιδεολογίας, εγκαταλείπει την Ουρουγουάη, και αφήνει τη θέση του στο Πανεπιστήμιο και έφυγε για την εξορία στο Μπουένος Άιρες. Ταξίδεύει στην Αργεντινή, το Περού, την Ισπανία. Ήταν δέκα ολόκληρα χρόνια μακριά από την πατρίδα του και η σύζυγός του, που έπρεπε να μείνουν στην Ουρουγουάη για να φροντίσει τη μητέρα του και την πεθερά του.
Η κινηματογραφική εκδοχή της Εκεχειρίας, σε σκηνοθεσία από τον Sergio Renan, το 1974, προτάθηκε για το τεσσαρακοστό έβδομο φεστιβάλ Oscar για την καλύτερη ξένη ταινία. Το 1976 επέστρεψε στην Κούβα, αυτή τη φορά ως εξόριστος, και επανασυνδέει Consiglio di Direzione della Casa delle Americhe.
Το 1980 μετακόμισε στην Πάλμα ντε Μαγιόρκα. Δύο χρόνια αργότερα άρχισε να εργάζεται μέσα από τις σελίδες της εφημερίδα El País. Κατά το ίδιο έτος το Συμβούλιο του Κράτους της Κούβας τον τιμά με το Orden Félix Varela.
Γυρίζει πίσω στην Ουρουγουάη το Μάρτη του 1983 όπου εκδίδει πολλά έργα του. Διορίστηκε Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου Συντακτών του νέου περιοδικού Brecha, που αποτελεί συνέχεια του έργου του περιοδικού Marcha που διακόπηκε το 1974.
Το 1986 τιμήθηκε με το βραβείο Jristo Botev στη Βουλγαρία, για το έργο του ως ποιητής και δοκιμιογράφος. Βραβευμένο το 1987 στις Βρυξέλλες με τον Premio Llama de Oro de Amnistía Internacional για το μυθιστόρημα «Primavera».
Το 1989 τιμήθηκε με το Medalla Haydee Santamaría από το Συμβούλιο Επικρατείας της Κούβας το 1997, δόθηκε ο τίτλος του τίτλο του Επίτιμου Διδάκτορα από το Πανεπιστήμιο του Αλικάντε.
Στις 31η Μαΐου του 1999 του απονέμεται το VIII Βραβείο Reina Sofía de Poesía Iberoamericana. Στις 29 Μαρτίου 2001, το Ίδρυμα José Martí τον βραβεύει.
Στις 19 Νοεμβρίου 2002 ονομάστηκε επίτιμος πολίτης του Μοντεβιδέο. Το 2004 του απονεμήθηκε το Βραβείο Etnosur.
Το 2004 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη Ρώμη, ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή και την ποίηση του Mario Benedetti με τίτλο " Mario Benedetti e altre sorprese." που γράφτηκε και σκηνοθετήθηκε από την Alessandra Mosca, χρηματοδοτήθηκε από την Πρεσβεία της Ουρουγουάης στην Ιταλία. Το ντοκιμαντέρ συμμετείχε στο Φεστιβάλ Internacional del Cine Latinoamericano Nuevo de La Habana στην ΧΙΧ της Λατινικής Αμερικής, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Τεργέστης και το Φεστιβάλ Internacional de Cine de Santo Domingo. Το 2005, με το βιβλίο του Mario Benedetti του ποιήματα, Adioses y bienvenidas, παρουσιάστηκε το ντοκιμαντέρ Palabras verdaderas, ο οποίος παρέστη αυτοπροσώπως.
Στις 7 Ιουνίου 2005 τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο ΧΙΧ Menéndez Pelayo, και του απονεμήθει το μετάλλιο της Τιμής του Διεθνούς Πανεπιστημίου Menéndez Pelayo. Το βραβείο, που απονέμεται από το πανεπιστήμιο Menéndez Pelayo Διεθνούς, αναγνωρίζει το έργο των διακεκριμένων ανθρώπων που έχουν διακριθεί σε λογοτεχνικά και επιστημονικές δραστηριότητες, τόσο στα ισπανικά, όσο και στα πορτογαλικά.
Ο Mario Benedetti χωρίζει το χρόνο του στα σπίτια του, στην Ουρουγουάη και την Ισπανία. Μετά το θάνατο της συζύγου του, Luz Lopez, 13 Απριλίου 2006, λόγω τ Alzheimer, ο Benedetti έμεινε μόνιμα στο Μοντεβιδέο. Λόγω της μεταφοράς του, ο Benedetti είχε δωρίσει μέρος της προσωπικής βιβλιοθήκης του στη Μαδρίτη, στο Centro de Estudios Iberoamericanos Mario Benedetti dell'Universidad de Alicante.
ο Mario Benedetti πέθανε στο Μοντεβιδέο στις 17 Μαΐου, 2009.
πηγή: www.casadellapoesia.org
μετάφραση: Κοκολογιάννης Κωνσταντίνος
1
Σιγά σιγά πείστηκαν
ότι έπεισαν
αλλά ο σιωπηλός είπε όχι
δηλαδή
δεν κατάφεραν ν' αλλάξουν την εικόνα
ούτε πέτυχαν
να χαλαρώσουν το σφιγμένο πρόσωπο
ωστόσο
και σε πείσμα δικό τους
έφεραν εις πέρας
έναν ολόκληρο άθλο
να μην τους νικήσει ένα μέτωπο
ούτε ένα κόμμα
ούτε κανενός είδους μάχη
ούτε το χάρισμα κάποιου αρχηγού
αλλά να τους κατατροπώσει
σαν σύνολο
ο λαός
2
Για εφτά χρόνια
έτσι του είπαν
είχε την ελευθερία
είχε τη δικαιοσύνη
είχε την ευημερία
είχε την τάξη
είχε την ασφάλεια
είχε τη γαλήνη
πριν πάει να ψηφίσει
φρόντισε
να κοιταχτεί στον καθρέφτη
και τότε σιωπηλός
χωρίς ν' αμφιβάλλει ούτε μια στιγμή
ψήφισε την καταπίεση
και την αδικία
και την έλλειψη άνεσης
και την αταξία
και την ανασφάλεια
και την ταραχή
3
Για προφανείς λόγους
δεν ήταν ακριβώς
μια συνειδητή επιλογή
του συνόλου
αλλά μόνο το άθροισμα
εξακοσίων χιλιάδων
ατομικών
συνειδητών επιλογών
μετάφραση: Βαλέρια Πολύζου & Νανά Γεροντοπούλου
Mario Benedetti
Da Wikipedia, l'enciclopedia libera.
Biografia
Figlio di immigrati italiani, Brenno Benedetti e Matilde Farugia, i quali lo battezzarono con cinque nomi, fino a due anni di età abitò con la famiglia a Paso del los Toros; successivamente, per ragioni di lavoro, la famiglia si trasferì a Tacuarembó. Dopo una permanenza fallimentare a Tacuarembó (dove furono vittima di una truffa), la famiglia si trasferì a
Montevideo; Mario Benedetti aveva quattro anni d'età.
Nel
1928 iniziò i suoi studi primari nel Collegio Tedesco di Montevideo, dove completò il corso di studi nel
1933. Iniziò quindi a frequentare il Liceo Mirandaper. Nel
1935 realizzò i suoi studi secondari in maniera incompleta, completandoli poi da privatista a causa dei problemi economici della sua famiglia. All'età di quattordici anni cominciò a lavorare nella impresa di Will L. Smith, che realizzava ricambi per automobili. Tra il
1938 e il
1941 risiedette quasi continuamente a
Buenos Aires,
Argentina.
Nel
1945 entrò a far parte della redazione
del settimanale Marcha, dove rimase fino al
1974 (anno nel quale il giornale fu chiuso dal governo di
Juan Maria Bordaberry). Nel
1954 venne nominato direttore letterario delMarcha. Il
23 marzo 1946 si sposò con Luz López Alegre, il suo grande amore e compagna di vita. Nel
1948 diresse la rivista letteraria Marginalia e pubblicò il volume di saggi Peripezia e Romanzo (Peripecia y novela).
Nel
1949 divenne membro
del consiglio di redazione del Número, una delle riviste letterarie più importanti dell'epoca. Partecipò attivamente al movimento contro il trattato militare con gli
Stati Uniti d'America. Fu questa la sua prima azione come militante politico. Nello stesso anno ottenne il Premio
del Ministero della Istruzione Pubblica per la sua prima raccolta di racconti, Questa Mattina (Esta mañana). Ne fu il vincitore in ripetute occasioni fino al
1958, da quando lo rifiutò ripetutamente per controversie sul regolamento.
Nel
1964 lavorò come critico teatrale e codirettore della pagina letteraria settimanale Al servizio delle lettere
del quotidiano La mañana. Collaborò come umorista nella rivista Peloduro. Scrisse inoltre critiche cinematografiche su La tribuna popular.
Tornò a
Cuba per partecipare come giurato
del concorso
Casa de las America. Partecipò all'incontro con
Rubén Darío. Andò in
Messico per partecipare al II Congresso Latinoamericano degli Scrittori; partecipò inoltre al Congresso Culturale della Havana con la relazione Sulla relazione tra l'uomo d'azione e l'intellettuale e diventò Membro del Consiglio di Direzione della Casa delle Americhe.
Nel
1968 fondò e diresse il Centro di Investigazione letteraria della Casa delle Americhe. Insieme ai membri del Movimento di Liberazione Nazionale – Tupamaros fondò, nel
1971, il Movimento delle Indipendenze 26 marzo, un raggruppamento che passò a formare la coalizione delle sinistre
Frente Amplio. Benedetti fu dirigente
del movimento. È nominato direttore del Dipartimento di Letteratura Ispanoamericana nella Facoltà di nella Facoltà di Umanistiche e Scienza dell'Università della Repubblica. Pubblica Cronoca del 71 (Crónica del 71), composto per lo più da una raccolta di editoriali politici pubblicati nel settimanale Marcha, una poesia inedita e tre discorsi letti durante la campagna
del Frente Amplio. Pubblica anche I poemi comunicanti (Los poemas comunicantes), con interviste a vari poeti latinoamericani.
Nel
1973, dopo il colpo di stato militare a causa
del suo attivo favoreggiamento per la sovversione marxista, deve abbandonare l'
Uruguay, lascia il suo incarico all'Università e parte per l'esilio a
Buenos Aires. Viaggia per
l'Argentina, il Perù, la
Spagna. Furono dieci lunghi anni che lo videro lontano dalla sua patria e da sua moglie, la quale dovette rimanere in
Uruguay per accudire alla madre ed alla suocera. La versione cinematografica di La Tregua, diretta da Sergio Renán, ricevette, nel
1974, la nomination alla quarantasettesima manifestazione del premio Oscar, per il miglior film straniero. Nel
1976 torna a
Cuba, questa
volta come esiliato, e si unisce nuovamente al Consiglio di Direzione della Casa delle Americhe. Nel
1980 si trasferisce a
Palma de Maiorca. Due anni più tardi inizia la sua collaborazione settimanale nelle pagine dell'Opinion il quotidiano
El País. Nello stesso anno il Consiglio di Stato di
Cuba gli concede onorificenza Orden Félix Varela.
Nel
1983 si trasferisce a
Madrid. Torna in
Uruguay nel marzo
del 1983 iniziando l'autonominato periodo desexilio, ragione di molte sue opere. È nominato Membro del Consiglio Editori della nuova rivista Brecha, che è una prosecuzione
del progetto della rivista Marcha interrotto nel
1974. Nel
1986 riceve il premio Jristo Botev de Bulgaria, per la sua opera di poeta e saggista. Nel
1987 premiato a
Bruxelles con il Premio Llama de Oro de Amnistía Internacional per il romanzo Primavera con un angolo rotto. Nel
1989 è decorato con la Medalla Haydeé Santamaría dal Consiglio di Stato di
Cuba. Nel
1997 è investito
del titolo di Dottore
Honoris causa dall'Università di Alicante. Il 31 maggio
del 1999 premiato con VIII Premio Reina Sofía de Poesía Iberoamericana. Il 29 marzo
del 2001 la fondazione Iberoamericana José Martí gli concede il Premio Iberoamericano José Martí. Il 19 novembre
del 2002 fu nominato cittadino onorario di
Montevideo. Nel
2004 gli venne dato il
Premio Etnosur. Nel
2004 venne presentato per la prima
volta a
Roma, un documentario sulla vita e la poesia di e con Mario Benedetti in prima persona, intitolato
"Mario Benedetti y otras sorpresas"[1].
Il documentario fu scritto e diretto da Alessandra Mosca in collaborazione con Davide Cremaschi, fu patrocinato dalla Ambasciata dell'Uruguay in Italia. Il documentario partecipò al Festival Internacional del Nuevo Cine Latinoamericano de La Habana, al XIX Festival del Cinema Latinoamericano di Trieste, al Festival Internacional de Cine de Santo Domingo2005. Presso l'IILA Istituto Italo Latino Americano con il Patrocinio dell'Ambasciata dell'Uruguay in Roma e con l'Istituto Cervantes,Roma 2004/2009,Rassegna cinematografica Nuovi Orizzonti Latini,Roma 2004,Videoteca del Sur New York, Porto Rico, Guatemala,2008, Rassegna cinematografica Nuovi Orizzonti Latini In Collaborazione con Istituto Cervantes, Roma 2009, Assembla Teatro, Aula Magna dell’Università degli Studi di Torino, Torino 2010.
Nel
2005, Mario Benedetti pubblica il libro di poesie "Addii e Benvenuti" (Adioses y bienvenidas). Nell'occasione venne presentato anche il documentario Parole Vere (Palabras verdaderas), al quale partecipò in prima persona. Il 7 giugno
del 2005 si aggiudicò il XIX Premio Internazionale Menéndez Pelayo, e la medaglia d'onore dell'Università Internazionale Menéndez Pelayo. Il premio, concesso dall'
Universidad Internacional Menéndez Pelayo, è un riconoscimento all'opera di persone di spicco che si sono distinte nella attività letteraria e scientifica, tanto in lingua spagnola come in portoghese.
Mario Benedetti ripartiva il suo tempo nelle sue case in
Uruguay ed in Spagna occupandosi dei suoi numerosi impegni. Dopo la morte di sua moglie Luz López, il 13 aprile 2006, a causa dell'
Alzheimer, Benedetti si è definitivamente trasferito nel quartiere
Centro di Montevideo, Uruguay. A causa
del suo trasferimento, Benedetti donò parte della sua biblioteca personale di Madrid al
Centro de Estudios Iberoamericanos Mario Benedetti dell'
Università di Alicante. È morto il
17 maggio 2009 nella sua casa di
Montevideo, a 88 anni.
[1]
Οpere
L’opera di Mario Benedetti è costituita dalle seguenti pubblicazioni: Racconti
Questa mattina e altri racconti (Esta mañana y otros cuentos), 1949.
Montevideiani (Montevideanos), 1959.
Informazioni per il vedovo (Datos para el viudo), 1967.
La morte e altre sorprese (La muerte y otras sorpresas), 1968.
Con e senza nostalgia (Con y sin nostalgia), 1977.
Geografie (Geografías), 1984.
Ricordi dimenticati (Recuerdos olvidados), 1988.
Depistaggi e franchezze (Despistes y franquezas), 1989.
Cassetta delle lettere del tempo (Buzón de tiempo), 1999.
L’avvenire del mio passato (El porvenir de mi pasado), 2003.
Drammi
Il reportage (El reportaje), 1958.
Andata e ritorno (Ida y vuelta), 1963.
Romanzi
Chi di noi (Quién de nosotros), 1953.
La Tregua, 1960.
Grazie per il fuoco (Gracias por el fuego), 1965.
Il compleanno di Juan Ángel (El cumpleaños de Juan Ángel), 1971.
Primavera con un angolo rotto (Primavera con una esquina rota), 1982.
La borra del café, 1992.
Impalcature (Andamios), 1996.
Poesia
La vigilia indelebile (La víspera indeleble), 1945.
Solamente nel frattempo (Sólo mientras tanto), 1950.
Poemi dell’officina (Poemas de la oficina), 1956.
Poemi dell’attuale (Poemas del hoyporhoy), 1961.
Inventario uno (Inventario uno), 1963.
Nozione di patria (Noción de patria), 1963.
Vicino prossimo (Próximo prójimo), 1965.
Contro i ponti levatoi (Contra los puentes levadizos), 1966.
A livello di sogno (A ras de sueño), 1967.
Bruciare le navi (Quemar las naves), 1969.
Lettere di emergenza (Letras de emergencia), 1973.
La casa e il mattone (La casa y el ladrillo), 1977.
Quotidiani (Cotidianas), 1979.
Vento dell’esilio (Viento del exilio), 1981.
Domande alla sorte (Preguntas al azar), 1986.
Yesterday e domani (Yesterday y mañana), 1987.
Canzoni più vicine (Canciones del más acá), 1988.
Le solitudini di Babele (Las soledades de Babel), 1991.
Inventario due (Inventario dos), 1994.
L’amore, le donne e la vita (El amor, las mujeres y la vida), 1995.
L’oblio è pieno di memoria (El olvido está lleno de memoria), 1995.
La vita questa parentesi (La vida ese paréntesis), 1998.
Rincón de Haikus, 1999.
Il mondo che respiro (El mundo que respiro), 2001.
Insonnie e dormiveglia (Insomnios y duermevelas), 2002.
Inventario tre (Inventario tres)
[2], 2003.
Esistere ancora (Existir todavía), 2003.
In propria difesa (En defensa propia). 2004.
Memoria e speranza (Memoria y esperanza), 2004.
Addii e benvenuti (Adioses y bienvenidas), 2005.
Canzoni di ciò che non canta (Canciones del que no canta), 2006.
Saggi
Peripezia e romanzo (Peripecia y novela), 1946.
Marcel Proust e altri saggi (Marcel Proust y otros ensayos), 1951.
Il paese della coda di paglia (El país de la cola de paja), 1960.
Letteratura uruguaiana del XX secolo (Literatura uruguaya del siglo XX). 1963.
Lettre del continente meticcio (Letras del continente mestizo), 1967.
Lo scrittore latinoamericano e la rivoluzione possibile (El escritor latinoamericano y la revolución posible), 1974.
Note su alcune forme sussidiarie della penetrazione culturale (Notas sobre algunas formas subsidiarias de la penetración cultural), 1979.
Il de-esilio e altre congetture (El desexilio y otras conjeturas), 1984.
Cultura tra due fuochi (Cultura entre dos fuegos), 1986.
Sottosviluppo e lettere audacia (Subdesarrollo y letras de osadía), 1987.
La cultura, questo chiaro movente (La cultura, ese blanco móvil), 1989.
La realtà e la parola (La realidad y la palabra), 1991.
Perplessità di fine secolo (Perplejidades de fin de siglo), 1993.
L’esercizio del criterio (El ejercicio del criterio), 1995.
Note
Bibliografia
1. Paoletti, Mario (1996), El aguafiestas: una biografía de Benedetti, Madrid: Ediciones Alfaguara. ISBN 84-204-2868-X. 2. Martinez, Ezequiel (2000). Los 80 años de Mario Benedetti. Especial Mario Benedetti en El Clarín. URL accedida el 14 de octubre, 2006.
3. Cruz, Juan (2006). Del exilio se vuelve cambiado, otra persona. Página/12. URL accedida el 14 de octubre, 2006.
4.(2001). Mario Benedetti ha sido galardonado con el I Premio Iberoamericano José Martí. El Mundo. URL accedida el 14 de octubre, 2006.
5. Escobar, Marcela (2006). La literatura es el refugio. El Sábado. URL accedida el 28 de octubre, 2006.
6. (2006). Mario Benedetti dona parte de su biblioteca personal a la Universidad de Alicante. El Mundo. URL accedida el 14 de octubre, 2006.
Collegamenti esterni
.jpg)
