Τετάρτη 29 Φεβρουαρίου 2012

ΕΤΕΛ ΑΝΤΝΑΝ (Etel Adnan) - Περί πόλεων και γυναικών


Η Etel Adnan (γενν. 1925, Βηρυτός, Λίβανος) είναι Λιβανοαμερικανίδα ποιήτρια, δοκιμιογράφος και εικαστική καλλιτέχνης. Η ίδια η ζωή της Adnan αποτελεί μια μελέτη για το περιθώριο και την αποξένωση. Κόρη χριστιανής Ελληνίδας και μουσουλμάνου Σύρου, μεγάλωσε μιλώντας ελληνικά και τουρκικά σε μια κατεξοχήν αραβόφωνη κοινωνία. Χάρη στις σπουδές της σε γαλλικά μοναστικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα γαλλικά αποτέλεσαν τη γλώσσα στην οποία έγραψε τα πρώτα της έργα. Από μικρή ηλικία, ωστόσο, σπούδασε και αγγλικά, με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος της μετέπειτα δουλειάς της να αποτυπωθεί αρχικά σε αυτήν τη γλώσσα. Παγιδευμένη ανάμεσα σε πλήθος γλωσσών, η Adnan στα νεανικά της χρόνια αναζήτησε καταφύγιο και κατάφερε τελικά να ξεφύγει από τη γλωσσική σύγκρουση μέσα από τη ζωγραφική, παρά τη συγγραφή. Το 1996 ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η αφηρημένη τέχνη ήταν το ισοδύναμο της ποιητικής έκφρασης. Δεν χρειαζόταν να χρησιμοποιώ λέξεις, αλλά χρώματα και γραμμές. Δεν ήταν ανάγκη να ανήκω σε μια κουλτούρα προσανατολισμένη σε μια συγκεκριμένη γλώσσα, αλλά σε μια ανοιχτή μορφή έκφρασης».

Η Adnan μοιράζει το χρόνο της ανάμεσα στο Σαν Φρανσίσκο, το Παρίσι, τη Βηρυτό και το σπίτι της στη Σκόπελο, όπου δημιούργησε τον Κήπο στη Σκόπελο. Το αναπτυσσόμενο αυτό βιβλίο είναι ένα από τα πολλά της προσχέδια σε μελάνι, φτιαγμένα σε διπλωμένο γιαπωνέζικο χαρτί. Το μαύρο τοπίο, σχεδιασμένο με γρήγορες πινελιές, είναι η απάντηση της Adnan στο φυσικό περιβάλλον του νησιού, το οποίο δημιούργησε ενώ παρατηρούσε το περιβάλλον γύρω από το σπίτι της. Τέτοιες εικονογραφήσεις βιβλίων δημιουργεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Σαν Φρανσίσκο (όπου το σπίτι της βρίσκεται επίσης έξω από τον αστικό ιστό), ενώ η χρήση του γιαπωνέζικου διπλωμένου χαρτιού και μελανιού θυμίζει την παράδοση της Ασιατικής καλλιγραφίας (με ταυτόχρονες αναφορές σε μια Αραβική παράδοση αυτής της μορφής).



 Περί πόλεων και γυναικών

Δυστυχώς στα ελληνικά έχουμε μόνο ένα βιβλίο της σημαντικότερης αυτής ποιήτριας του Λιβάνου, μεταφρασμένο από τον Βασίλη Τομανά, στις εκδόσεις του Νησίδες που κυκλοφόρησε το 2000, και αυτό δεν είναι ακραιφνής ποιηση, αλλά αποτελεί το σύνολο της αλληλογραφίας της με τον φίλο της Φαουάζ από τα διάφορα μέρη στα οποία ταξιδεύει έχοντας ως κεντρικό άξονα αυτής της επικοινωνίας της, τη θέση της γυναίκας, αλλά και την σχέση των δύο φύλων.
Είναι αδύνατον να κάνω μία περίληψη της αλληλογραφίας, δεν γίνεται. Γι' αυτό προτιμώ σχεδόν από κάθε γράμμα της να αντιγράψω αυτολεξί κι από κάτι που θεωρώ σημαντικό και ιδαιτέρως αξιοσημείωτο.
..............

Αιξ αν Προβάνς, Δευτέρα 23 Ιουλίου 1990

... Βιώνουμε μια οικολογική καταστροφή, σκοτώνουμε τη "Φύση". Είναι σχεδόν αδύνατον να φανταστούμε μια φύση που θα ήταν πελώρια και παρθένα και, αφού αυτός ο χώρος έχει γεμίσει, η φαντασία μας στρέφεται σε μια ιδέα του σύμπαντος, του κόσμου, η αντίθεση πόλη/φύση ήταν αντιστοιχη με την αντίθεση άντρας/γυναίκα. Η αντίθεση αυτή εξαφανίζεται. Κινούμαστε πάλι, και πιθανόν ατυχώς, προς την ενότητα: ο κόσμος για την σκέψη, ο αντρόγυνος για τους ανθρώπους. Η έννοια του χώρου αντικαθιστά την έννοια της Φύσης. Η έννοια του ανθρώπινου προσώπου αντικαθιστά το ζεύγος αρσενικό/θηλυκό. Πού πηγαίνουμε; Τα δάση εξαφανίζονται με τον ίδιο ρυθμό όπως οι έννοιες...

... Σου λέω ότι δεν μπαίνουμε πια στα δάση με την μυθική έννοια. Δεν μπαίνουμε πια έτσι ούτε στο σύμπαν της γυναίκας, δεν έχουμε πια την αίσθηση μιας περιπετειώδους εισόδου, μιας διαδικασίας που θα μπορούσε να γεννήσει ανυπόφορους φόβους. Το χαρέμι, όπως και το μοναστήρι εξαφανίζεται. Όλα φαίνεται πως μας παρουσιάζονται επιφανειακά. Έτσι, δεν έχει και μεγάλη σημασία αν ένας άνθρωπος είναι άντρας ή γυναίκα. Η διαφορά είναι όλο και λιγότερο παθιασμένη, βιώνεται όλο και λιγότερο ως απόλυτη. Παράδεισος και κόλαση δεν φαίνεται πια να εξαρτώνται απ' αυτήν την διαφορά....

... Στην εξίσωση άντρας/γυναίκα, ο ένας μπορεί να ζήσει χωρίς τον άλλον, αλλά ο ένας δεν μπορεί να συλληφθεί, ή να γίνει αντικείμενο σκέψης, χωρίς τον άλλον...

Λέω μέσα μου: η τέχνη είναι η αναζήτηση του θηλυκού. Από την άλλη η τέχνη θηλυκοποιεί τον κόσμο...

Σκόπελος, Σάββατο 19 Αυγούστου 1990

... Οι τόποι επιδρούν στο μυαλό ιδίως διαμέσου του φωτός τους. Ο φωσφορισμός που προσδιορίζει στον κάθε τόπο προγραμματίζει τις σκέψεις μας, και ο κόσμος στριφογυρίζει μες στο κεφάλι μας, και οι διαγώνιες τροχιές του φωτός καμπυλώνουν τις σκέψεις μας προς καινούριες γωνίες: ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα αλλάζει αξιοπρόσεχτα, τα ενδιαφέροντά μας μετατοπίζονται, τα πάθη μας αλλάζουν τόνο...

... Η θάλασσα έχει πάρει τα πιο ασυνήθιστα χρώματά της. Αναγνωρίζω την Μεσόγειό μου με την λαμπρότητά της και όλες μου οι ιδέες απογειώνονται σαν πέριστέρια. Τι καλά! Ποιος χρειάζεται ιδέες όταν μπορεί να κάθεται σ' ένα ζεστό ακόμα πέτρινο τοιχάκι και ν' αγναντεύει την εκθαμβωτική θέα; Μήπως έχουμε ξεχάσει ποιο πρωινό ξημερώνει;

... η παραμικρότερη ατέλεια σε μια γυναίκα σ' αυτή τη χώρα (Ελλάδα) είναι σαν πληγή στη σάρκα ενός χασάπη: μύγες και σφήκες αρχίζουν αμέσως να τη ροκανίζουν...

Μούρθια, 10 Νοεμβρίου 1990

... Λέω μέσα μου ότι το να ταξιδεύεις μοιάζει πολύ με το να είσαι ερωτευμένος...

... Μπορείς να πεις ότι αυτή η χώρα (Ισπανία) είναι ένα πολύ μακρύ απόγευμα...

... Μέσα στη μνήμη μιας γυναίκας υπάρχει πάντα η μνήμη πολλών άλλων, λες και το να είσαι γυναίκα και το να είσαι μνήμη, είναι ένα και το αυτό...

Άμστερνταμ, Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 1990

... η γυναίκα είναι το πλάσμα που περιμένει: περιμένει να μεγαλώσει, περιμένει να γίνει έφηβη, περιμένει τον μνηστήρα της, τον άντρα της, το παιδί της, τα γηρατειά και τον θάνατό της. Περιμένει τα παιδιά της να έρθουν και να φύγουν, να μεγαλώσουν και να παντρευτούν, τον άντρα της να πάει στη δουλειά το πρωί και να γυρίσει το βράδυ. Περιμένει το νερό να βράσει, τον πόλεμο να τελειώσει, την άνοιξη να ξανάρθει. Περιμένει κάποιος να τη φιλήσει, να την πάρει, να την απορρίψει, να τη λησμονήσει. Περιμένει τη στιγμη της αγάπης, τη στιγμή της εκδίκησης, της λήθης και πάλι του θανάτου. Είναι το λουλούδι που προσμένει τη μέλισσα, η κοιλάδα που προσμένει την καταιγίδα. Γεννιέται πρακτικά καθισμένη, κι η Πηνελόπη δεν είναι τίποτε άλλο από το να κάθεται. Είναι καθαρή αναμονή. Υφαίνει και ξεϋφαίνει το εργόχειρό της, και για να είναι τέλεια η αναμονή πρέπει να μην παράγει με τα χέρια της τίποτε το ανθεκτικό.... Μα με τον κυνισμό που έχουμε αποκτήσει τελευταία, λέμε ότι η Πηνελόπη ποτέ πραγματικά δεν περίμενε, φοβόταν την επιστροφή του Οδυσσέα επειδή θα τεράτιζε τις καλοκρυμμένες απολαύσεις και περιπέτειές της. Πόσοι αμερικανοί σττρατιώτες γύρισαν στο σπίτι τους από τον προηγούμενο πόλεμο και βρήκαν τις γυναίκες τους ήδη ξαναπαντρεμένες, αν και δεν είχαν καμία απόδειξη ότι οι άντρες τους είχαν σκοτωθεί;!... Πιστεύω ότι η αναμονή είναι πολύ ύπουλο όπλο... γιατί αυτό, που καθορίζει την τροχιά του βέλους, είναι ο στόχος...

Βηρυττός, 23 Αυγούστου 1991

Μου φαίνεται μερικές φορές ότι αυτός ο δεκαπενταετής πόλεμος ήταν ένας τεράστιος φόρος υποτέλειας στον θάνατο. Στην Ανατολή αγαπούν τον θάνατο επειδή αγαπούν το ιερό. Όλα γίνονται ιερά: το άτομο, η οικογένεια, η φυλή, η πατριά, το κράτος, το χρήμα, οι γυναίκες... Και ιερό είναι οτιδήποτε παγιωμένο, αναλλοίωτο: άρα ο θάνατος. Ο θάνατος ζητά θυσία, και είμαστε κλεισμένοι σ' έναν κύκλο.
Μήπως αγαπούμε τον θάνατο επειδή δεν ξέρουμε πώς να ζήσουμε; Μήπως γιατί θα προτιμούσαμε να χάσουμε τα πάντα παρά να αρκεστούμε σε λιγότερα;...

... να κοιτάζεις τη θάλασσα είναι να γίνεσαι ότι εισαι...

... Αδυνατώ να καταλήξω κάπου. Κάθε θεωρία είναι μια ταφή. Δεν υπάρχει τίποτε να πω. Στον τόπο αυτό όλες οι κοινοτοπίες πεθαίνουν...

... η αραβική Ανατολη φαίνεται πως γνωρίζει την τέχνη των ερειπίων...

Ρώμη, 19 Φεβρουαρίου 1992

... η χώρα αυτή (Ιταλία) δημιουργεί πόθο να ζεις, να σκέφτεσαι και να στοχάζεσαι πιο έντονα, επειδή το φάσμα του θανάτου δεν περιφέρεται εδώ με την ίδια επιμονή, όπως λόγου χάρη, στην Ελλάδα...

... Το πρόβλημα είναι ότι τώρα γνωρίζουμε τον κόσμο. Ιδίως ξέρουμε πως είναι γνωστός, καταγεγραμμένος και υπο κατοχή. Δεν υπάρχει χώρα που να μην ανήκει σε κάποιον, ή τουλάχιστον που να μην την έχουν μετρήσει οι μηχανικοί. Αυτό το ένιωσα στους διαδρόμους του Βατικανού περισσότερο από όσο το ένιωσα οπουδήποτε αλλού...

... Τι έχει συμβεί στην ελευθερία να ονειρευόμαστε, να χασομεράμε, να οπισθοχωρύμε, να αμφιβάλλουμε, να είμαστε αβέβαιοι;...

... Ορισμένες ώρες η Ιταλία συναντά την ερμητική και ιερή πλευρά του Θεάτρου...

... έχουμε ανάγκη να βρούμε τη σωστή γεωγραφία για τις αποκαλύψεις μας...

... αφου απογυμνωθούν τα σώματα τι απομένει; Απομένει ο εσώτερος εαυτός, η "ψυχή", το μέρος που κανένας δεν μπορεί να δει... Ο κύκλος έχει ξανακλείσει. Είναι σαν κάποιος να είπε: "Γυμνωθείτε για να μην μπορεί να σας δει κανένας!"

... Μ' άλλα λόγια, το θηλυκό πρέπει να ανταποκρίνεται στο αρσενικό και τανάπαλιν. Ενώ παρόμοια, το κομμάτι της αρσενικότητας στη γυναίκα πρέπει να είναι συμπληρωματικό της θηλυκής βασικής αρχής που κατέχει ο άνδρας, έτσι ώστε να επιτευχθεί μια αληθινή ισορροπία...

Βηρυττός, 7 Αυγούστου 1992

... (Γράφοντας για έναν θάνατο φιλικού προσώπου της στη Βηρυττό) Υπάρχει συνεπώς ένας ορισμένος τρόπος σπαραγμού, που κανένας δεν μπορεί να τον καταλάβει αν ζει αλλού.
Όλα αυτά έχουν κάτι σαν βάλσαμο, έναν θλιμμένο κατευνασμό. Οι καθημερινές συλληπητήριες επισκέψεις στην οικογένεια, η παρουσία πολλών φίλων, η λύπη που μοιράζονται τόσοι άνιρωποι, δεν έχουν βέβαια μαλακώσει τον κλονισμό, αλλά αν μου επιτρέπεται η έκφραση, έχουν διασκορπίσει τον πόνο στις καρδιές, και τις μέρες, και έχουν δημιουργήσει κάτι σαν πέρασμα, μετάβαση... Θυμάμαι την απάνθρωπη μοναξιά που χρειάστηκε να αντιμετωπίσει μια αμερικανίδα φίλη μου μετά το θάνατο της μάνας της: από τις κηδείες έχουμε κάπως απαλλαγεί, οι λίγοι άνθρωποι που έχουν έρθει ξαναγύρισαν στις ασχολίες τους, κι εκείνη βρέθηκε αντιμέτωπη με μια μαύρη τρύπα, μ' έναν ακρωτηριασμό του είναι της, που της ήταν αδύνατον να τον αντιμετωπίσει. (Πράγματι, έπειτα από δέκα χρόνια αυτοκτόνησε σε κατάσταση ίδιας μοναξιάς.) Εδώ τα παλιά τελετουργικά της Ανατολής δείχνουν την αποτελεσματικότητά τους. Βοηθουν την μετάβαση από τη ζωή στον θάνταο, μα κι από τον θάνατο στη ζωή... Σ' ένα ξεσκέπαστο κρεβάτι ο άνθρωπος γίνεται μια μολυβένια ράβδος. Και η καρδιά κλείνει. Αλλά αυτό που κρατάει όταν φαίνεται πως όλα έχουν σβήσει, είναι μέρος της ουσίας της αγάπης...

.. Η Βηρυττός ειναι ένας καλός τόπος για να συλλογιστούμε την κατάσταση του κόσμου... θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι μια παραδειγματική πόλη, ένα πρότυπο για το μέλλον, ο τέλειος κόσμος στον οποιο η υλική ευημερία είναι παράγοντας υπανάπτυξης...

... Σε δέκα χρόνια από τώρα η Βηρυττός θα είναι, στην καλύτερη περίπτωση, ένα πελώριο χρηματοκιβώτιο. Και σ' αυτόν τον κόσμο της επιστημονικής φαντασίας μπορεί κάτι να μείνει, λίγα χαμόγελα, μερικές αναμνήσεις και, βέβαια, ο ουρανός. Το δολάριο και ο ουρανός. Μια χούφτα ποιητές και ρομπότ, αυτό πιθανότατα μας επιφυλάσσει το μέλλον...







Etel Adnan
From Wikipedia, the free encyclopedia

Etel Adnan (b. 24 February 1925 in Beirut) is a Lebanese-American poet, essayist, and visual artist.
In 2003 MELUS, the journal of the Society for the Study of the Multi-Ethnic Literature of the United States, called Adnan "arguably the most celebrated and accomplished Arab American author writing today."
She has said, "As for any serious writer, the audience of an Arab–American cannot be confined to his or her fellow Arabs. Books have a life of their own and no one can determine their fate. The only thing we can strive for consciously is to be aware of the existence of a growing body of Arab–American literature, try to know it and make it known."

Life

MELUS calls Adnan's life "a study in displacement and alienation." Daughter of a Christian Greek mother and a Muslim Syrian father, she grew up speaking Greek and Turkish in a primarily Arabic-speaking society. Yet she was educated at French convent schools, and French became the language in which her early work was first written. She has also studied English from her youth, and most of her later work has been first written in this language.
Caught between languages, in her youth Adnan first found her voice through painting rather than writing. In 1996 she recalled, "Abstract art was the equivalent of poetic expression; I didn't need to use words, but colors and lines. I didn't need to belong to a language-oriented culture but to an open form of expression."
At twenty-four Adnan traveled to Paris where she received a degree in philosophy from the Sorbonne. She then traveled to America where she continued graduate studies at the University of California, Berkeley and at Harvard University. She taught philosophy of art at the Dominican University of California in San Rafael for many years, and has lectured at universities throughout the United States. She divides her time between California, France, and Lebanon.

Works

in English

Sitt Marie Rose: A Novel (1978)
Written in French, the novel was translated into English in 1982. It was inspired by the true story of a woman killed in the Lebanese Civil War by a childhood friend who had become a member of the right-wing Christian Kataeb Party party. Because of its controversial nature, the Arabic translation of the book was not marketed in Christian East Beirut. The novel criticizes the violence both of a Christianity that is "not in actual communication with any force other than the Dragon" and an Islam "forgets all too often that the divine mercy affirmed by the first verse of the Koran can only be expressed by human mercy."
Master of the Eclipse (2009)
Seasons (2008)
In the Heart of the Heart of Another Country (2005)
In/somnia (2002)
There: In the Light and the Darkness of the Self and of the Other (1997)
To Write in a Foreign Language (1996)
Of Cities and Women, Letters to Fawwaz (1993)
Paris, When It's Naked (1993)
The Spring Flowers Own and the Manifestations of the Voyage (1990)
The Arab Apocalypse (1989)
Journey to Mount Tamalpais: An Essay (1985)
The Indian Never Had a Horse and Other Poems (1985)
From A to Z Poetry (1982)

in Arabic

al-Sitt Mari Ruz: riwayah. (Sitt Marie Rose.), with Jirum Shahin and Firyal Jabburi Ghazul.Al-Qahirah: al-Hayah al-Ammah li-Qusur al-Thaqafah, 2000.
n mudun wa-nisa: rasail il Fawwaz. (Of Cities and Women.) Bayrut: Dar al-Hihar, 1998.
Kitab al-bahr; kitab al-layal; kitab al-mawt; kitab al-nihayah, with Abid Azarih. Bayrut: Dar Amwaj, 1994.
al-Sitt Marie Ruz. Bayrut: al-Mu-assasah al-Arabiyah lil-Dirasat wa-al-Nashr, 1979.

in French

Ce ciel qui n'est pas. Paris: LHarmattan, 1997.
Ce Ciel qui n'est pas. Bilingual edition (French-Arabic): Tunis: Tawbad, 2008.
Rachid Korachi: Ecriture passion, with Rachid Korachi and Jamel-Eddine Bencheikh. Alger: Galerie Mhamed Issiakhem, 1988.
L'apocalypse arabe. Paris: Papyrus Editions, 1980.
Sitt Marie Rose. Paris: Des Femmes, 1978.
Jbu: Suivi de l'Express Beyrouth enfer. Paris: P.J. Oswald, 1973.

Critical reception

Amireh, Amal; "Bearing Witness: The Politics of Form in Etel Adnan's Sitt Marie Rose." Critique: Critical Middle Eastern Studies, 2005 Fall; 14 (3): 251-63. (journal article)
Amyuni, Mona Takieddine. "Etel Adnan & Hoda Barakat: De-Centered Perspectives, Subversive Voices." IN: Poetry's Voice-Society's Norms: Forms of Interaction between Middle Eastern Writers and Their Societies. Ed. Andreas Pflitsch and Barbara Winckler. Wiesbaden, Germany: Reichert; 2006. pp. 211–21
Cassidy, Madeline. "'Love Is a Supreme Violence': The Deconstruction of Gendered Space in Etel Atnan's Sitt Marie Rose." IN: Violence, Silence, and Anger: Women's Writing as Transgression. Ed. Deirdre Lashgari. Charlottesville: UP of Virginia; 1995. pp. 282–90
Champagne, John G. "Among Good Christian Peoples: Teaching Etel Adnan's Sitt Marie Rose." College Literature, 2000 Fall; 27 (3): 47-70.
Fernea, Elizabeth. "The Case of Sitt Marie Rose: An Ethnographic Novel from the Modern Middle East." IN: Literature and Anthropology. Ed. Philip Dennis and Wendell Aycock. Lubbock: Texas Tech UP; 1989. pp. 153–164
Foster, Thomas. "Circles of Oppression, Circles of Repression: Etel Adnan's Sitt Marie Rose." PMLA: Publications of the Modern Language Association of America, 1995 Jan; 110 (1): 59-74.
Ghandour, Sabah. "Gender, Postcolonial Subject, and the Lebanese Civil War in Sitt Marie Rose." IN: The Postcolonial Crescent: Islam's Impact on Contemporary Literature. Ed. John C. Hawley. New York, NY: Peter Lang; 1998. pp. 155–65
Hajjar, Jacqueline A. "Death, Gangrene of the Soul, in Sitt Marie Rose by Etel Adnan." Revue Celfan/Celfan Review, 1988 May; 7 (3): 27-33.
Hartman, Michelle. "'This Sweet/Sweet Music': Jazz, Sam Cooke, and Reading Arab American Literary Identities." MELUS: The Journal of the Society for the Study of the Multi-Ethnic Literature of the United States, 2006 Winter; 31 (4): 145-65.
Karnoub, Elisabeth. "'Une Humanité qui ne cesse de crucifier le Christ': Réécriture du sacrifice christique dans Sitt Marie Rose de Etel Adnan." IN: Victims and Victimization in French and Francophone Literature. Ed. Buford Norman. Amsterdam, Netherlands: Rodopi; 2005. pp. 59–71
Kilpatrick, Hilary. "Interview with Etel Adnan (Lebanon)." IN: Unheard Words: Women and Literature in Africa, the Arab World, Asia, the Caribbean and Latin America. Ed. Mineke Schipper. Trans. Barbara Potter Fasting. London: Allison & Busby; 1985. pp. 114–120
Layoun, Mary N. "Translation, Cultural Transgression and Tribute, and Leaden Feet." IN: Between Languages and Cultures: Translation and Cross-Cultural Texts. Ed. Anuradha Dingwaney and Carol Maier. Pittsburgh, PA: U of Pittsburgh P; 1995. pp. 267–89
Majaj, Lisa Suhair. “Voice, Representation and Resistance: Etel Adnan’s Sitt Marie Rose.” Intersections: Gender, Nation and Community in Arab Women’s Novels. Ed. Lisa Suhair Majaj, Paula W. Sunderman and Therese Saliba. Syracuse, NY: Syracuse Univ. Press, 2002. 200-230.
Majaj, Lisa Suhair and Amal Amireh. Etel Adnan: Critical Essays on the Arab-American Writer and Artist. Jefferson, North Carolina: McFarland and Co, 2002.
Marie, Elisabeth Anne. Sacrifice, sacrifée, sacrificatrice: L'étrange triptyque: Sacrifices au féminin dans trois romans francophones libanais. Dissertation Abstracts International, Section A: The Humanities and Social Sciences, 2003 May; 63 (11): 3961. U of North Carolina, Chapel Hill, 2002.
Mejcher-Atassi, Sonja. "Breaking the Silence: Etel Adnan's Sitt Marie Rose and The Arab Apocalypse." IN: Poetry's Voice-Society's Norms: Forms of Interaction between Middle Eastern Writers and Their Societies. Ed. Andreas Pflitsch and Barbara Winckler. Wiesbaden, Germany: Reichert; 2006. pp. 201–10
Mustafa, Daliya Sa'id (translator). "Al-Kitabah bi-lughah ajnabiyyah." Alif: Journal of Comparative Poetics, 2000; 20: 133-43 (Arabic section); 300-01 (English section).
Muzaffar, May. "Iytil 'Adnan: Qarinat al-nur wa-al-ma'." Arabi, 2007 Feb; 579: 64-68.
Obank, Margaret. "Private Syntheses and Multiple Identities." Banipal: Magazine of Modern Arab Literature, 1998 June; 2: 59-61.
Shoaib, Mahwash. "Surpassing Borders and 'Folded Maps': Etel Adnan's Location in There." Studies in the Humanities, 2003 June-Dec; 30 (1-2): 21-28.
Willis, Mary-Angela. "Francophone Literature of the Middle East by Women: Breaking the Walls of Silence." IN: Francophone Post-Colonial Cultures: Critical Essays. Ed. Kamal Salhi. Lanham, MD: Lexington; 2003. pp. 64–74
Willis, Mary-Angela. La Guerre démasquée à travers la voix féminine dans Sitt Marie Rose d'Etel Adnan et Coquelicot du massacre d'Evelyne Accad. Dissertation Abstracts International, Section A: The Humanities and Social Sciences, 2002 Mar; 62 (9): 3061. U of Alabama, 2001.

External links

Culturebase (in German)

Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2012

ΦΡΑΝΣΙΣ ΚΟΜΠΕ (Francis Combes) - Όχι, η Γη δεν είναι στρογγυλή



Όχι, η Γη δεν είναι στρογγυλή
Αν η Γη
 ήταν στρογγυλή
Αυτό θα
 φαινόταν
Αυτό θα ήταν γνωστό
Αν η Γη
 ήταν στρογγυλή
Δεν θα
 υπήρχαν, από την μια πλευρά,
Μερικοί
 στην κορυφή,
και
 οι άλλοι, οι περισσότεροι από τους άλλους, στον πάτο,
συχνά
 πιο κάτω από τα πάντα ...
Αν η Γη
 ήταν στρογγυλή
καμία χώρα δεν
θα μπορούσε
 να πει
το κέντρο
 της γης
γιατί όλοι
 θα ήταν στο κέντρο.
Και
 όλοι οι άνθρωποι
όλοι
 γύρω από τη γη,
θα ήταν
 στην ίδια βάρκα.
Αλλά
 δεν είναι έτσι
και
 η γη πάει λοξά
επειδή
 η γη δεν είναι στρογγυλή.
Σε κάθε περίπτωση,
όχι ακόμα.

μετάφραση από τα Ιταλικά: Κοκολογιάννης Κωνσταντίνος

Γεννήθηκε το 1953 στο Marvejols στη Γαλλία. Στην παιδική του ηλικία μετακόμισε με την οικογένειά του στο Aubervilliers, στα προάστια του Παρισιού, όπου ζει τώρα με τη σύζυγό του, τη δημοσιογράφο Πατρίσια Latour. Είναι κάτοχος πτυχίου στην Επιστήμη Υπολογιστών και σπούδασε ασιατικές γλώσσες. Ήταν ένας από τους ηγέτες του περιοδικού «Europe» και, από το 1981 έως το 1992, διετέλεσε εκδότης των εκδόσεων Messidor. Το 1993, με άλλους συγγραφείς ίδρυσε τις Εκδόσεις Le Temps des Cerises, για την στήριξη των ανεξάρτητων εκδόσεων, είναι ένας από τους ιδρυτές της L'Autre Livre και σήμερα είναι πρόεδρος της. Τα ποιήματά του, έχουν δημοσιεύσει σε δεκαπέντε συλλογές καθώς και αρκετές ανθολογίες και βιβλία πεζογραφίας. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχει μεταφράσεί στα γαλλικά Μαγιακόφσκι, Χάινε, ο Μπρεχτ, Attila Jozsef, καθώς και αμερικανών ποιητών όπως ο Eliot Katz και Jack Hirschman. Για δεκαπέντε χρόνια πήρε μέρος, με τον ποιητή Gerard Cartier, στο project «ποιητικές αφίσες» στο μετρό του Παρισιού, ένα έργο που σήμερα δυστυχώς έχει διακοπεί από το μετρό του Παρισιού. Έχει συνεργαστεί με διάφορους μουσικούς (ειδικά με τον Χιλιανό συνθέτης Sergio Ortega) και έχει γράψει πολλά τραγούδια, όπερα λιμπρέτα, και κομμάτια, τα οποία έφεραν στη σκηνή.
Ασχολείται με την κοινωνική και πολιτική ζωή, αυτός είναι επίσης ένας δημοσιογράφος, κριτικός και δοκιμιογράφος.

βιογραφικά, σχολιασμός: Κοκολογιάννης Κωνσταντίνος

Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2012

ΡΟΜΠΕΡΤΟ ΜΟΥΣΑΠΙ (Roberto Mussapi) - Ποιητής δραματουργός, δοκιμιογράφος, συγγραφέας φαντασίας, μεταφραστής και επιμελητής κλασικών και σύγχρονων συγγραφέων.



Το λουλούδι που ανέβηκε από το φραγμό

Το λουλούδι που ανέβηκε από το φραγμό συνάντησε
μαύρες ποδιές και τα μάτια μου κατασπαραγμένα
από την άσπρη ασπίδα του, που έσπασε
τον ύπνο και τρύπησε το μαύρο χώμα
και ακύρωσε το χειμώνα και τα όνειρά του
και το σιωπηλό φως του χιονιού
μεταξύ των συμμαθητών ένιωσα
γεννήθηκα και ξένος και στο δάσκαλο είδα
τον  πατέρα μου, έναν όπως ο ίδιος κατέβηκε
στη γη το Φλεβάρη ακόμα παγωνιά
για να με γεννήσει στο πλήρες φως και να πεθάνει.

μετάφραση Κοκολογιάννης Κωνσταντίνος


Roberto Mussapi
Da Wikipedia, l'enciclopedia libera.

Roberto Mussapi (Cuneo1952) è un poetascrittore e traduttore italiano.

Biografia 

Roberto Mussapi, nato a Cuneo nel 1952, vive a Milano, dove si è trasferito dopo la laurea. Poeta e drammaturgo, è anche autore di saggi e opere narrative, e ha all'attivo una vasta opera di traduttore e curatore di autori classici e contemporanei, scelti sull'esclusivo criterio delle affinità elettive.
Editorialista del quotidiano Avvenire, docente di Drammaturgia all'Università Cattolica, ha un'intensa attività di lettura poetica, in pubblico, per radio o in sala d'incisione (per esempio il CD doppio La grande poesia del mondo, contenente quasi due ore di poesie da lui scelte e recitate, edito da Salani nel 2010 ISBN 9788862562546).
È autore e conduttore di programmi per Radio Rai, in cui si fondono voce, musica e racconto. Tra questi si ricordano: Poesia della terra, dell'acqua, dell'aria, del fuoco, Itaca, Il corvo e l'allodola, Le porte della notte,Samarcanda, Il capo e la coda.
Dirige la collana "I poeti" per le edizioni Jaca Book, casa editrice per la quale ha svolto anche attività di direttore editoriale. Come traduttore, ha lavorato su testi di Herman MelvilleSamuel BeckettDylan Thomas,Samuel Taylor ColeridgeRobert Louis StevensonRalph Waldo EmersonYves BonnefoyIon BarbuSeamus HeaneyFrançois VillonJean de La FontaineWalt WhitmanChinua AchebePatricia Highsmith,Irwin ShawGeorges Rouault (l'opera pittorica sulla passione), e per l'antologia ShelleyKeats e Byron: i ragazzi che amavano il vento (Feltrinelli, 1997).
Ha inoltre introdotto libri di Björn Larsson (La vera storia del pirata Long John Silver, fortunato seguito di L'isola del tesoro), Rabindranath TagoreMahmud DarwishMircea EliadeArturo OnofriIginio Ugo Tarchetti,Uchenna Benneth Emenike, e curato diverse antologie tra le quali, con Giuseppe Conte e Maurizio Cucchi, Altro bene non c'è che conti: poesia italiana contemporanea per giovani innamorati (Salani, 2009) ePoesie di viaggio (Torino: EDT, 2009).

Opere principali 

Poesia:

La gravità del cielo, Società di Poesia, 1983
Luce frontale, Garzanti, 1987, nuova ed. Jaca Book, 1998
Gita Meridiana, Mondadori, 1990
Racconto di Natale, Guanda, 1995
La polvere e il fuoco, Mondadori, 1997
Antartide, Guanda, 2000
Il racconto del cavallo azzurro, Jaca Book, 2000
Lo stregone del fuoco e della neve, Salani, 2001 (per bambini)
New Arabian Nights, Albatross, 2001 (libro e CD con i Kalenda do Sol e Antonello Salis)
Accanto al fiume oscuro, EDM, 2005
La stoffa dell'ombra e delle cose, Mondadori, 2007
L'incoronazione degli uccelli nel giardino, Salani, 2010
La veneziana, con saggio introduttivo di Yves Bonnefoy, Le lettere, 2010

Teatro:
Villon, Jaca Book, 1989
Voci dal buio, Jaca Book, 1992
Teatro di avventura e amore, Jaca Book, 1994 (contiene:
Il ricordo di Marian
Le tre candele
La luce delle stelle
L'ultima fiaba di Shahrazad)
L'Olandese Volante, RAI-ERI, 1989 (radiodramma)
La grotta azzurra, Jaca Book, 1999
Il testimone, Jaca Book, 2007
Resurrexi, Jaca Book, 2009 (oratorio con musiche di Alberto Colla, commissionato dalla CEI e da Fondazione Arena di Verona, eseguito dal 2006 al 2008, con voce recitante di Massimo Popolizio e il sopranoFiorenza Cedolins)
Sindrome Otello, giugno 2006 (monologo per musiche di Uri Caine, commissionato dall'Auditorium di Roma, con voce recitante di Massimo Popolizio)
Femmina, fuoco (monologo realizzato dalla compagnia Krypton, per la regia di Giancarlo Cauteruccio, con interprete Ornella Vanoni. Prima esecuzione al Festival della Magna Grecia a Diamante e Lamezia)
Antartide, o dell'immersione nel bianco, 8 febbraio 2008 (monologo realizzato dalla compagnia Krypton, regia e ideazione di Giancarlo Cauteruccio, prima esecuzione al Teatro Studio di Scandicci)
Cadens revixi, 26 giugno 2009 (oratorio con musiche di Sergio Rendine, commissionato dal Festival di Pasqua e dalla Basilica di San Paolo, eseguito alla Basilica di San Paolo fuori le mura)

Narrativa:

Tusitala, Leonardo, 1990; Ponte alle grazie, 2007 (racconto su Robert Louis Stevenson)
Appuntamento a Balascam, Laterza, 1998 (per ragazzi)
La città delle fate, Salani (fiabe in 3 voll.:
Le fate del mare
Le avventure di Belsemir
Il mondo sopra e sotto la terra)
Volare, Feltrinelli, 2008
La tempesta di William Shakespeare raccontata da, Jaca Book, 2008
Faust di Wolfgang Goethe raccontato da, Jaca Book, 2009
L'Avaro di Molière raccontato da, Jaca Book, 2009

Saggistica:
Il centro e l'orizzonte: la poesia in CampanaOnofriLuziCaproniBigongiari, Jaca Book, 1984
L'avventura della poesia, Jaca Book, 2002
Inferni, mari, isole: storie di viaggi nella letteratura, Bruno Mondadori, 2002
Gli spalti e il bosco, Le Lettere, 2004
Il necessario incanto: conversazioni sulla poesia, Le Lettere, 2006 (con Fabrizio Pagni)
Il libro del mare, Jaca Book, 2007
La paglia di Van Gogh: la poesia e altri incantesimi, Marietti 1820, 2008 (conversazione con Marco Dell'Oro)
Poesie, visioni, Raffaelli, 2010 (dialoghi con Massimo Morasso)




Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2012

ΚΛΑΙΡ ΓΚΟΛΛ (Claire Goll) - Η ΜΠΟΕΜΙΣΣΑ



ΚΛΑΙΡ ΓΚΟΛ μεταφράζει η ΙΩΑΝΝΑ ΑΒΡΑΜΙΔΟΥ

ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ κιόλας που μ’ αγαπάς
Δέκα χρόνια σαν δέκα λεπτά
Και πάντα σε βλέπω για πρώτη φορά

Οι τσέπες σου γεμάτες ρόδα
Δάκρυα μελλοντικά πίσω απ’ τα γυαλιά
Διαμάντια σε βιτρίνα

Στο στήθος σου ένας κορυδαλλός
Και κάτω από το ντροπαλό το γάντι
Οι τρυφερότητες του μέλλοντος.

Δέκα χρόνια κιόλας που μ’ αγαπάς
Και σ’ όλα τα ρολόγια
Ο κόσμος για πάντα σταματά


Η εβραίο-Γερμανίδα συγγραφέας και ποιήτρια Claire Goll έχει συμμετάσχει όπως λίγες άλλες στην ευρωπαϊκή πολιτιστική ζωή στο πρώτου μισού του εικοστού αιώνα. Χάρη κυρίως στο σύντροφό της και έπειτα σύζυγός της Yvan Goll, ένας μεγάλος εξπρεσιονιστής ποιητής, που σήμερα εσφαλμένα αγνοείται, συνοδοιπόρος στα κινήματα του ντανταϊσμού και υπερρεαλισμού αλλά και εκδότης βιβλίων και λογοτεχνικών περιοδικών και αντιφασίστας, η Claire Goll έζησε από μέσα στις μεγαλύτερες δυτικοευρωπαϊκές avant-garde  τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο κατάλογος των μεγάλων καλλιτεχνών που η συγγραφέας παρέχει ένα πορτρέτο προσωπικό και άμεσο  είναι συγκλονιστική.
 Τοποθετώντας τους κατά χρονολογία:  Werfel, Jouve, Rolland, Joyce, Arp, Tzara, Lasker-Schόler, Ball, Richter, C. G. Jung, Rilke, Einstein, Picasso, France, Malraux, Lιger, Satie, Breton, Picabia, Marinetti, Artaud, Huidobro, Gertrude Stein, Gide, Clifford Barney, Dalν, Aragon, Chagall, Kokoschka, Cocteau, Majakovskij, Grosz, Mondrian, Alma Mahler, Richard Wright, Saint-John Perse, Henry Miller.

Η
Claire Studer μεγάλωσε σε μια μεσαίας τάξης εβραϊκή οικογένεια στο Μονακό της Βαυαρίας. Ο πατέρας της είναι πρόξενος Αργεντινής στο Μόναχο της Βαυαρία, η μητέρα της περιγράφεται με λεπτομέρειες σαν τύραννος πρωτοφανούς σοβαρότητας. Ζει μια δύσκολη παιδική ηλικία, εκμεταλλεύεται μια απρόσμενη εγκυμοσύνη και το σκάει για να  παντρευτεί και να το σκάσει μακριά από το σπίτι. Ο γάμος της σύντομα απέτυχε, αλλά χάρη στην εξωσυζυγική της σχέση με τον εξπρεσιονιστή εκδότη Kurt Wolff  έρχεται σε επαφή με ηγετικές φυσιογνωμίες της λογοτεχνίας. Με το ξέσπασμα του Α 'Παγκοσμίου Πολέμου καταφεύγει στην Ελβετία για να ξεφύγει από την ασφυκτική μιλιταριστική ατμόσφαιρα και έτσι έρχεται σε επαφή με τον νεαρό Αλσατό ποιητή Yvan Goll, με τον οποίο συνδέεται στενά μέχρι το θάνατό του.

Με τη μετανάστευση των γάλλων διανοούμενων και γερμανικά αντιμιλιταριστών, στην Ελβετία κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, γίνεται το επίκεντρο των πρωτοποριών της νέας γενιάς.
 Στη Ζυρίχη στο  καφενείο «Βολταίρος» ανατέλλει το κίνημα Νταντά, ενώ στο καντόνι της Ασκόνα, έδρα άλλοτε του αναρχικού Erich Mόhsam, καταφεύγουν καλλιτέχνες και διανοούμενους χωρίς πόρους και έλκονται από το ευνοϊκό κόστος ζωής.

Μετά τον πόλεμο, η
Claire αφήνει ο Yvan Goll και πηγαίνει στο Μόναχο, όπου θα ξεκινήσουν μια σχέση με τον R. M. Rilke. Η γυναίκα πολέμησε μεταξύ του Παρνασσισμού και την εγωκεντρική ποίηση του Ρίλκε αλλά και την φιλελεύθερη πολιτική δράση του Yvan Goll. Αυτό τελικά θα επικρατήσει, αλλά το ζευγάρι θα ζήσει μια εξαιρετικά ελεύθερη ζωή για ολόκληρη την ύπαρξή τους, με επαναλαμβανόμενες επώδυνες απιστίες και από τους δύο. Το συναίσθημα, όμως, και η ταυτότητα των απόψεων και των προθέσεων κάνει  ακόμα πιο ισχυρή τη σχέση με τον ποιητή από την Αλσατία.
Ο
Yvan και Claire μετακομίζουν το 1919 στο Παρίσι, όπου και οι δύο ξεκινούν μια εκδοτική και λογοτεχνική καριέρα. Είναι τα χρόνια της οικονομικής δυσπραγίας, αλλά και συναρπαστικών πολιτιστικών εμπειριών, κοσμικών στο Montparnasse και στο Quartier Latin: Οι ομάδες των Ντανταϊστών και Υπερρεαλιστών, Ρώσοι μετανάστες και η αμερικανική αποικία στη «Rotonde» ή στο «Select», ποιητές, ζωγράφους και διανοούμενους, είναι ο κόσμος με τον οποίο έρχεται σε επαφή η Claire Goll συχνά εκμεταλλευόμενη το ρόλο της ως μούσα, μια διασταύρωση μεταξύ «Femme de lettres» και «Femme Fatale» - για όλους έχει κάτι να πει: ο Joyce περιγράφεται ως μια αφόρητος εγωπαθής, ο Πικάσο της φαίνεται αριστερός, ο Μπρετόν δεσποτικός και σοβαρός. 

Με τη γερμανική εισβολή, ένα μεγάλο μέρος της μποέμ του Παρισιού μετακόμισε στην Αμερική και το ζεύγος Goll δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Λίγα χρόνια μετά την επιστροφή του στη Γαλλία μετά τον πόλεμο, ο Yvan Goll αρρωσταίνει και πεθαίνει από λευχαιμία. Με την εμφάνιση του υπαρξισμού η Goll χάνει επαφή με το γαλλικό λογοτεχνικό avant-garde.

από τον Κοκολογιάννης Κωνσταντίνος


Claire Goll
From Wikipedia, the free encyclopedia

Claire Goll (born Clara Aischmann) (29 October 1890 in Nuremberg, Germany – 30 May 1977 in Paris) was a German-French writer and journalist. She was the spouse of Yvan Goll.
In 1911 she married the publisher Heinrich Studer (1889–1961) and lived with him in Leipzig. In May 1912 she gave birth to her daughter Dorothea Elisabeth. In 1916 she emigrated in protest of World War I to Switzerland, where she studied at the University of Geneva, was engaged in the peace movement, and began to work as a journalist. In 1917 she met the poet Yvan Goll with whom she became engaged. At the end 1918, she had an affair with Rainer Maria Rilke and they were friends until his death. In 1918 she debuted as a writer with the poetry collection Mitwelt and the novella collection Die Frauen erwachen. In 1919, she went with Yvan to Paris and they married in 1921. Her short stories, poems, and novels also appeared in French. She wrote her poetry collections Poèmes d'amour (1925), Poèmes de la jalousie (1926) andPoèmes de la vie et de la mort together with her husband as a "shared song of love" ("Wechselgesang der Liebe").
The pair, both of Jewish origin, fled from Europe to New York in 1939, but returned in 1947. Yvan died in 1950. From then on, Goll dedicated her work to her husand. Her autobiographical novels Der gestohlene Himmel (1962) and Traumtänzerin (1971) did not receive much attention. However, her battle with Paul Celan over copyright and plagiarism, known as the "Goll Affair" caused a significant stir.

References
Vilain, Robert. "Claire Goll." Jewish Women: A Comprehensive Historical Encyclopedia. 1 March 2009. Jewish Women's Archive. January 4, 2010


Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2012

ΧΡΙΣΤΟΣ ΛΑΣΚΑΡΗΣ - Γράφουμε ποιήματα σημαίνει εμποδίζουμε το θάνατο



Γράφουμε ποιήματα σημαίνει
εμποδίζουμε το θάνατο,
δεν τον αφήνουμε να εκδηλωθεί.
Με λέξεις τον τυλίγουμε
με όμορφα επίθετα.


Εχτές και σήμερα

Φιλιά εχτές·
και σήμερα 
το βασανιστικό άρωμα της.

Το φωτεινό χαμόγελό σου

στον Αλέξανδρο Μπάρα

Το φωτεινό χαμόγελό σου,
που έως θανάτου
το επόθησαν οι εραστές,

η τερηδόνα 
θα το αχρηστέψει

Σύγχρονοι Ερωτική Ποίηση εκδ. Καστανιώτη

Laskaris diavazei Laskari



Laskaris diavazei Laskari 02



Χρίστος Λάσκαρης
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Χρίστος Λάσκαρης είναι σύγχρονος Έλληνας ποιητής.
Γεννήθηκε στο Χάβαρι Ηλείας το 1931 και από μικρή ηλικία έχει εγκατασταθεί στην Πάτρα. Το 2007 βραβεύτηκε [1] με το διεθνές Βραβείο ποίησης Καβάφη από τοΙνστιτούτο Μελετών Ανατολικής παράδοσης Μοχάμεντ Άλι του Καΐρου. Πέθανε την Τετάρτη 11 Ιουνίου 2008 στην Πάτρα σε ηλικία 77 ετών.

Βιβλία του 

Απόγευμα προς βράδυ , έκδοση Γαβριηλίδης , ISBN 960336214X
Δωμάτιο για έναν ,έκδοση Γαβριηλίδης , ISBN 3330073588
Ποιήματα,(1978) , έκδοση Γαβριηλίδης , ISBN 9603360562
Να εμποδίσεις τις σκιές ,(1982), Έκδοση Διαγώνιος
Να τελειώνουμε,(1986) , έκδοση Διαγώνιος , ISBN 3330084400
Σύντομο βιογραφικό,(1991) , έκδοση Διαγώνιος , ISBN 3330084401
Ποιήματα,(1995), έκδοση Μπιλιέτο , ISBN 9608536731 ,
Τέλος προγράμματος,(1997) , έκδοση Μπιλιέτο , ISBN 9608536790

Αναφορές 

 Εφημερίδα Πελοπόννησος, φύλο 23 Αυγούστου 2007 , σελίδα 12

Laskaris diavazei Laskari 03



Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου 2012

ΤΖΙΟΥΖΕΠΠΕ ΚΟΝΤΕ (Giuseppe Conte) - ΠΟΙΗΜΑ



Στο Yves Bonnefoy


Τολμώ να σε καλέσω σε αυτήν την τυφλή Ευρώπη
φθαρμένη από τη θερμότητα και την ξηρασία
διαβρωμένη από τις πλημμύρες και τις κατολισθήσεις
ήπειρο με τέφρα και υδαρούς
όπου υπάρχουν αδιαμφισβήτητοι βασιλιάδες
Τίποτα και υπεραγορές.
Τολμώ να σε καλέσω να ελπίζεις, στην Ποίηση.
Χωρίς να είσαι ούτε ο Δαβίδ ούτε ο Σολομών
χωρίς να κατέχεις ούτε Betsabea ούτε Sunemita
και χωρίς να γνωρίζεις τη γλώσσα
των γερακιών ή των μυρμηγκιών
εγώ σε καλώ, επέστρεψε
επέστρεψε σαν ένας Μάης
φωτεινός-άγριος
και όπως οι πρώτες ακτίνες
ξεφυσούν-άσπρες
την αυγή.
Επέστρεψε, επέστρεψε.
Επέστρεψε δάσος, ψυχή, καθεδρικέ ναέ.
Επέστρεψε μπλε ανατολίτικε κήπε.
Επέστρεψε, επέστρεψε
Παναγία, Αφροδίτη, Αφρική.
Δεν θα είσαι πια η ίδια,
θα μεταναστεύσεις , θα μεταλλαχθείς
κι εμείς δεν θα σε βλέπουμε όπως δεν είδε
ο Μωυσής τη Γη της Επαγγελίας.
Αλλά επέστρεψε, επέστρεψε, Ποίηση.
Τολμώ να σε καλέσω και να ελπίζω.
Καθισμένος στις όχθες του ξερού ποταμού να περιμένω
ακόμα ανάμεσα στα ερείπια να τραγουδώ.


Νίκαια, Οκτώβριος 2003

μετάφραση από τα Ιταλικά: Κοκολογιάννης Κωνσταντίνος

Ο GiuseppeConte γεννήθηκε στην Imperia το 1945. Αποφοίτησε στα Γράμματα από Πανεπιστήμιο του Μιλάνου, ήταν και συνεργάτης σε λογοτεχνικά περιοδικά, εκδότης του περιοδικού Il Verri, επίκουρος καθηγητής της Αισθητικής στο Μιλάνο με τον καθηγητή Dorfles και ιταλικής φιλολογίας στο Τορίνο με την Καθ. Barberi Squarotti, όπως επίσης εκπαιδευτικός σε γυμνάσια και λύκεια. Μετά την αποχώρησή του από τη διδασκαλία, αφιερώθηκε πλήρως στο γράψιμο. Έκανε το ντεμπούτο του το 1972 με το «La metafora barocca» (Mursia εκδόσεις) και στην ποίηση το 1979 με το «L'Ultimo aprile bianco» (Guanda, Società di Poesia), ακολούθησε το 1983 «L'Oceano e il Ragazzo» που κυκλοφόρησε σαν βιβλίο τσέπης από την BUR Rizzoli, το οποίο έγινε δεκτό από τον Ίταλο Καλβίνο ως βιβλίο ορόσημο στην αναγέννηση της ιταλικής ποίησης. Αργότερα, δημοσίευσε άλλες ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα, δοκίμια, ταξιδιωτικά βιβλία, λιμπρέτα, θεατρικά έργα. Το πιο πρόσφατο μυθιστόρημά του « Il Terzo Ufficiale», Longanesi 2002 κέρδίσε το 2002 τα βραβεία Χέμινγουεϊ και Basilicata. Μετέφρασε Μπλέικ, Shelley, Whitman, D. Η.Lawrence, και επιμελήθηκε την ανθολογία "Η ποίηση της Δύσης", Guanda 1990.

Preghiera ad Amore


Giuseppe Conte
Da Wikipedia, l'enciclopedia libera.
Giuseppe Conte (Porto Maurizio15 novembre 1945) è uno scrittore e un poeta italiano.

Biografia 

Nato da madre ligure e da padre siciliano. Al 1946 risalgono i primi ricordi di Catania, del Giardino Bellini e della via Etnea. Frequenta a Porto Maurizio la scuola elementare e quella media, dimostrando presto un particolare interesse per la geografia, l'astronomia e la musica.
Frequentando il "Ginnasio-Liceo De Amicis" a Oneglia, sviluppa i primi interessi letterari. Si esercita in questi anni alle prime traduzioni dall'inglese, compone i primi versi, alcune opere teatrali e la bozza di unromanzo che si ispira all'opera e allo stile di Laurence Sterne che, insieme a OmeroShakespeareGoetheFoscolo e Shelley, riveste un ruolo significativo nella sua prima formazione.
Legge con passione le opere di MallarméBaudelaireD.H. Lawrence e Henry Miller e inizia a sentire il desiderio di diventare scrittore.
Nel 1962 si reca a Parigi a Londra e a Bath dove frequenta una scuola estiva di inglese. Nel 1964, dopo aver ottenuto la Maturità classica, si reca nuovamente a Parigi e nell'autunno si iscrive alla Facoltà di Lettere e Filosofia presso l'Università statale di Milano dove si laurea in estetica con Gillo Dorfles nel 1968, lavorando sulla retorica seicentesca, che diventerà l’argomento del suo primo libro. Scrive poesie. Negli anni settanta si impone all'attenzione della critica con due libri di poesia: Il processo di comunicazione secondo Sade (1975) e L'ultimo aprile bianco (1979) e negli anni ottanta si cimenta con successo anche nella narrativa (Primavera incendiata ed Equinozio d'autunno), cui faranno seguito, nei decenni successivi, L'impero e l'incanto (1995), Il terzo ufficiale (2002) ecc.
Da inizi che in qualche modo si riallacciano ai testi della neo-avanguardia Conte procede verso la riscoperta del mito, del sacro, della natura. Nel 1994, in ottobre, promuove a Firenze l’occupazione pacifica dellaBasilica di Santa Croce con un gruppo di poeti (i capitani del Commando eroico): pronuncia sul sagrato di Santa Croce un discorso in cui rivendica il primato etico e spirituale della poesia. Tra i messaggi di adesione, quelli di Lawrence Ferlinghetti, di Mary de Rachewiltz, di Mario Luzi, di Gao Xingjian.
Nel 1995-96 contribuisce a far sorgere il movimento del Mitomodernismo, partecipando con Tomaso KemenyStefano Zecchi e altri a letture, conferenze e viaggi. Al primo Festival del Mitomodernismo di Alassiopresenta l'opera L'Iliade e il jazz, con testi suoi e di Omero e musiche di Duke Ellington scelte dal bassista Dodo Goya. In collaborazione con Silvia Ronchey porta poesia e mito in televisione realizzando settimanalmente clips per il programma di Rai2 L'altra edicola. È invitato dall’Unesco a rappresentare l'Italia nel World Institute for Opera and Poetry. Nel 1997 in Cornovaglia per presentare Il ragazzo che parla col sole incontra George Ansell, il Gran Bardo della tradizionale Società dei Bardi di Cornovaglia. Alla stazione di Bodmin, si salutano pronunciando il motto della Società, nell'antica lingua cornica: "Nynsyn Marow Mightern Arthur" (Il re Artù non è morto).
Intanto collabora a diverse riviste e giornali quali «Il Verri», «Nuova Corrente», «Sigma», «Altro versante», «la Stampa», «il Giornale», «Il Secolo XIX» ecc.
Nel 2006 vince con Ferite e rifioriture il Premio Viareggio sezione poesia[1]
Ha prefato e/o tradotto opere di Walt WhitmanAdunisRabindranath TagoreJacques PrévertPablo NerudaSerge RezvaniJuan GelmanJuan UsléWilliam BlakePercy ShelleyD. H. LawrenceVictor Segalen ecc. e ha curato diverse antologie poetiche.
Ha scritto il pamphlet Lettera ai disperati sulla primavera (2006), e opere teatrali e musicali come Boine (1986), Ungaretti fa l’amore (2000), e Nausicaa (2002).
Ha anche collaborato alla RAI. Dopo aver abitato a Nizza, ora abita a Sanremo, con la moglie Mariarosa.


Opere 

Poesia 

Sulla divisibilità dell’io, inserita nell’antologia Zero: testi e anti-testi di poesia, a cura di Franco Cavallo, Altri Termini, Napoli 1974
Èpater l’artiste, in “Altri Termini” n. 4-5, 1973-74, poi inserita nell’antologia Il pubblico della poesia, , a cura di Alfonso Berardinelli e Franco CordelliLerici, Cosenza 1975
Il processo di comunicazione secondo Sade, Napoli, Edizioni di Altri Termini, 1975; Ancona, PeQuod, 2005
L'ultimo aprile bianco, Milano, Guanda, 1979
L'oceano e il ragazzo, 1983, Milano, TEA, 2002
Le stagioni, Milano, BUR, 1988, premio Montale
Dialogo del poeta e del messaggero, Milano, Mondadori, 1992
Canto d’oriente e d’occidente, Milano, Mondadori, 1997
La complicità del pane, LecceManni, 1998
Nuovi canti, Genova, San Marco dei Giustiniani, 2001
Lettera ai disperati sulla primavera, FirenzePonte alle Grazie, 2002
Ferite e rifioriture, Milano, Mondadori, 2006, Premio Viareggio
Altro bene non c’è che conti: poesia italiana contemporanea per giovani innamorati, 2009, antologia poetica in collaborazione con Maurizio Cucchi e Roberto Mussapi

Narrativa 

Primavera incendiata, Milano, Feltrinelli, 1980
Equinozio d'autunno, Milano, Rizzoli, 1987
I giorni della nuvola, Milano, Rizzoli, 1990
Fedeli d’amore, Milano, Rizzoli, 1993
L'impero e l'incanto, Milano, Rizzoli, 1995; Genova, De Ferrari, 2003
Il ragazzo che parla col sole, Milano, Longanesi, 1997, Premio Dessì; Milano, TEA, 2002
Il terzo ufficiale, Milano, Longanesi, 2002; Milano, TEA, 2005
La casa delle onde, Milano, Longanesi, 2005, Premio Mondello
L’adultera, Milano, Longanesi, 2008, Premio Stresa
Saggistica [modifica]
La metafora barocca: saggio sulle poetiche del Seicento, Milano, Mursia, 1972
Metafora (a cura di), Milano, Feltrinelli, 1980
La lirica d'occidente (antologia), Parma, Guanda, 1990; Milano, TEA, 1998
Terre del mito, Milano, Mondadori, 1991; Milano, Longanesi, 2009
Manuale di poesia, Parma, Guanda, 1995
Il sonno degli dèi: la fine dei tempi nei miti delle grandi civiltà, Milano, Rizzoli, 1999
Il passaggio di Ermes: riflessione sul mito, Firenze, Ponte alle Grazie, 1999
Poesia del mondo (antologia), Parma, Guanda, 2003
Viaggio sentimentale in Liguria, Ventimiglia, Philobiblon, 2010

Teatro 

Boine, due atti per la musica di Gianni Possio e per la messa in scena e interpretazione di Franco Carli, Rugginenti, Milano 1986
Veglia, oratorio per soli, sestetto vocale e orchestra da camera, da un’idea di Mimmo Paladino, Carsa Edizioni, Pescara 2002
Le Roi Arthur et le sans-logis, MEET (edizione bilingue), 1995
L'Iliade e il jazz, su musiche di Duke Ellington, rappresentato ad Alassio nell’estate 1995
Ungaretti fa l’amore, Quaderni dell’Ariston, Sanremo 2000
Nausicaa, in “Sincronie” n. 10, 2001; poi, con introduzione di Fabio Pierangeli, Vecchiarelli, Manziana (Roma) 2002
Antologie, curatele, introduzioni [modifica]
La lirica d’Occidente. Dagli Inni omerici al Novecento, Guanda, Milano 1990; poi TEA, Milano 1998
Almanacco del Mitomodernismo 2000, a cura di Giuseppe Conte, Tomaso Kemeny e Stefano Zecchi, editore Stalla, Alassio 2000
Gli argonauti. Eretici della poesia per il XXI secolo, a cura di Gabriella Galzio, introduzione di Giuseppe Conte, Archivi del ’900, Milano 2001
La poesia del mondo. Lirica d’Occidente e d’Oriente, con uno scritto di Adonis, Guanda, Milano 2003

Traduzioni 

Percy Bysshe Shelley, Ode al vento di ponente, seguito da Nota per una traduzione, “Il verri” n. 12, 1978
David Herbert Lawrence, La donna che fuggì a cavallo, Guanda, Milano 1980
William Blake, Canti dell’innocenza e Canti dell’esperienza, in Id., Opere, Guanda, Milano 1984
David Herbert Lawrence, Poesie, Mondadori, Milano 1987
Percy Bysshe Shelley, Poesie, Rizzoli, Milano 1989
Serge Rezvani, L’ottavo flagello, Rizzoli, Milano 1991
Walt Whitman, Foglie d’erba, Mondadori, Milano 1991
Walt Whitman, O Capitano! Mio Capitano!, Mondadori, Milano 1995
David Herbert Lawrence, Mattino di primavera e altre poesie, Passigli Editori, Firenze 2008

Note 


Bibliografia 

AA. VV., La letteratura italiana vol. 20, Edizione speciale per il Corriere della Sera, R.C.S. Quotidiani S.p.A., Milano 2005, p. 183-184 e 226; Titolo dell'opera originale: Natalino Sapegno ed Emilio Cecchi (diretta da) Storia della letteratura italiana, Garzanti Grandi opere, Milano 2001 e De Agostini Editore, Novara 2005
Enrico Ghidetti e Giorgio Luti, Dizionario critico della letteratura italiana del Novecento, Roma, Editori Riuniti, 1997, p. 200-201

Collegamenti esterni 





Κατερίνα Γώγου «Μου μοιάζει ο άνθρωπος μ' έναν ήλιο, που καίγεται από μόνος του»

  Γράφει η Θέκλα Γεωργίου Επιλογή μουσικής Θέκλα Γεωργίου και Κωνσταντίνος Κοκολογιάννης «Ο μόνος τρόπος να ζήσεις και να πεθάνεις είναι να ...