Τόλης Νικηφόρου - Ποιήματα

Γράφω για να τηρήσω μια εσωτερική εντολή και ελάχιστα αντιλαμβάνομαι το τί, το πώς, και το γιατί. Συχνά  έχω την αίσθηση ότι απλώς καταχωρώ  όσα μου υπαγορεύει ένας αόρατος υποβολέας, ότι δεν είμαι παρά ο πρώτος αναγνώστης των βιβλίων μου.

Στην πρωταρχική ανάγκη της έκφρασης δίνω διέξοδο, όπως οι μακρινοί μας πρόγονοι, μόνος με τον εαυτό μου στη σύγχρονη σπηλιά μου. Με τον ιστότοπο ίσως να ικανοποιήσω σε μεγαλύτερο βαθμό και την αμέσως επόμενη, την ανάγκη της επικοινωνίας. Τ.Ν.

πηγή: http://www.nikiforou-poems.gr/

να γυρίζεις στο φως

ποτέ άλλοτε το πράσινο
δεν ήταν τόσο πράσινο
τόσο εκθαμβωτικά γαλάζιο το γαλάζιο


να γυρίζεις στο φως
σαν το μικρό παιδί
εκστατικά να ανακαλύπτεις
τα δέντρα και τη θάλασσα
ήχους και αρώματα
ένα χαμόγελο
θαύματα καθημερινά τριγύρω

να γυρίζεις στο φως
πρώτη φορά να είναι ωραίος
τόσο μεθυστικά ωραίος ο κόσμος

Τόλης Νικηφόρου
από τη συλλογή Μια κιμωλία στον μαυροπίνακα, 2012

κι εγώ δεν ξέρω τι αναζητώντας

καμιά φορά αργά το βράδυ

ξαναγυρίζω στο παλιό μας σπίτι

με προσμονή την πόρτα ανοίγω

αναζητώντας μέσα στο σκοτάδι

κι εγώ δεν ξέρω τι αναζητώντας

με το κλειδί στο χέρι ακόμα

το σιδερένιο εκείνο, το μεγάλο

από δωμάτιο σε δωμάτιο τριγυρίζω

αγγίζοντας, μυρίζοντας και βλέποντας σχεδόν

σε κάθε αέρινο μου βήμα

μήπως και είναι κάπου εδώ

πάντα ζεστό το χέρι του πατέρα

του αδερφού μου η προστατευτική αγριάδα

κι αυτή της μάνας μου

η πανταχού παρούσα απουσία

μήπως και είναι εδώ

το καλογυαλισμένο μας βαρύ τραπέζι

η φωτογραφία που χαμογελάει στον τοίχο

με τα πολύχρωμά του σχέδια το χαλί

μήπως και είναι εδώ

το πάτωμα, οι τοίχοι, το ίδιο το σπίτι

μήπως ακόμα μπαίνει από την μπαλκονόπορτα

η απέραντη πλατεία που αγαπούσα

και ξαφνικά καταλαβαίνω ότι κλαίω

κλαίω απελπισμένα στ’ όνειρό μου

τα δάκρυά μου όλα τα θαμπώνουν

όλα όσα το φως της μνήμης καταυγάζει

Τόλης Νικηφόρου

από τη συλλογή Μια κιμωλία στον μαυροπίνακα, 2012 

ο προορισμός του ονείρου

θα ξαναγεννηθούμε σε μιαν άλλη χώρα

θ' ανακαλύψουμε και πάλι τις πρώτες λέξεις

και θα προφέρουμε περήφανα

κάθε ελάχιστο αυτονόητο

στη γνώση μάταια θ' αναζητήσουμε τον κόσμο

θα περιπλανηθούμε στους μεγάλους δρόμους

με τις σειρήνες μέσα στην ομίχλη

και κάποτε έκθαμβοι θα συναντήσουμε

την πρώτη μας αγάπη

στα μάτια μας θα αστράφτει

η ίδια προαιώνια λάμψη

τίποτα δεν θα θυμηθούμε

και τίποτα δεν θάχουμε ξεχάσει

Τόλης Νικηφόρου

από τη συλλογή Ένα λιβάδι μέσα στην ομίχλη

που ονειρεύεται, 2002

πηγή: http://dreaming-in-the-mist.blogspot.com

Τόλης Νικηφόρου, ένα παιδί

με το πρόσωπο κολλημένο στο τζάμι
κοιτάζω εκστατικά
πίσω απ' τις στάλες της βροχής
ένα πολύχρωμο κόσμο

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
με τις τσέπες γεμάτες μπίλιες
μέσα στο χειμώνα
ένα παιδί με δακρυσμένα μάτια
για το γατάκι του που πέθανε
για το λουλούδι που μαράθηκε
για όσους έφυγαν χωρίς επιστροφή
κρύβω μέσα μου ένα παιδί
με τρύπιο παλτό
που λαχταράει τα ζεστά κάστανα
την γειτονιά και τους φίλους
την άνοιξη που θάρθει

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
που δεν δέχεται
πως μπορώ να γελάω
όταν την ίδια στιγμή κάποιος κλαίει

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
απαρηγόρητο
που θάθελε να φτιάξει τη ζωή
στα μέτρα της καρδιάς του

Από τη συλλογή Αναρχικά (1979)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.30#ixzz28y66X61h

όλης Νικηφόρου, ποιητής

εγώ δεν γράφω στίχους
δεν τραγουδάω
σαν προαιώνιος κατακλυσμός
κλονίζω τα ίδια φράγματα
σαν την πανούργα θάλασσα
κατατρώω τον ίδιο βράχο
σαν πεισματάρης γύφτος
δουλεύω το ίδιο φυσερό
ανάβω την ίδια φλόγα
κολλάω αφίσες με το σάλιο μου
σκίζω στολές
τσακίζω αλύπητα παράσημα
χορεύω στις ανύποπτες πλατείες σας
μπερδεύω τους λογαριασμούς σας
ανοίγω το κλουβί να φτερουγίσετε
αδειάζω ένα τσουβάλι ζωγραφιές στα πόδια σας

Από τη συλλογή Ο μεθυσμένος ακροβάτης (1979)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.15#ixzz28y6D3UX9

Θεσσαλονίκη 1980

πολιτεία ρημαγμένη στον μυχό του κόλπου
βάρβαροι με χρωματιστές κορδέλες
με χάντρες εξαγοράζουν την ψυχή σου
πανικός
άγριος πανικός στους δρόμους
πανικός στα γραφεία
πανικός στα σπίτια που υψώνονται
και φράζουν τον άνεμο
καθώς οι νεκροί σαπίζουν 
μέσα στα βιβλία τους
και αναδίδουν οσμή βραβείων
στάχτη, αρπαχτικές κραυγές
μια άνοιξη που ευνουχίστηκε
και το αίμα της ζωγραφίζει πολύχρωμες διαφημίσεις
μια στιγμή πριν απ' το τέλος
και έρωτας
έρωτας που κυκλοφορεί ανύποπτος
που δεν θέλει τίποτα να μάθει
έρωτας στα υγρά μάτια των κοριτσιών

Από τη συλλογή Το μαγικό χαλί (1980)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.15#ixzz28y6H1qip

συνέπεια, 2

μέσα μου ζουν και ανασαίνουν
δυο άγριοι διψασμένοι λύκοι
όσα ποτέ δεν έπραξα 
κι όσα σε κρίσιμες στιγμές έπραξα λάθος

είναι φορές που ο πόνος γίνεται αφόρητος
καθώς ρουφάνε ανελέητα
το πιο καθάριο αίμα της καρδιάς μου

Από τη συλλογή Με τη φωτιά στα μάτια (1982)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.30#ixzz28y6L0xFY

ο εσωτερικός εχθρός

σε μυστικά κυκλώματα του εγκεφάλου
και σε άγνωστες διαστάσεις των κυττάρων
ελλοχεύει ο θανάσιμος αντίπαλος
ένας καταχθόνιος συνωμότης
που απεργάζεται την καταστροφή μας
με αξιοθαύμαστη υπομονή

να φοβάσαι την πικρή γεύση της μοναξιάς
και το ανεξερεύνητο φάσμα της αλήθειας

Από τη συλλογή Ο πλοηγός του απείρου (1986)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.0#ixzz28y6SW7F3

στη διάλεκτο της μοναξιάς

στο βάθος ξεχωρίζει η θάλασσα
ένα γαλάζιο αστραφτερό κι απρόσιτο
μια δίψα
ψηλά στο μυστικό κελάρι τ’ ουρανού
μπρούσκο εκλεκτό της μνήμης

στο βάθος ξεχωρίζει η θάλασσα
όπως γυναίκα σε φανταστική οθόνη
που ως αργά τη νύχτα μεταφράζει όνειρα
στη διάλεκτο της μοναξιάς

όσοι εδώ μέσα μπήκαν έφυγαν
άφησαν πίσω τα βιβλία τους, τις μουσικές
κάτι απ’ το χνώτο τους
ένα αποτσίγαρο μες στον πηχτό ντελβέ

άφησαν πίσω τους κενό και αινίγματα
κάδρα που όρθια γέρνουν
χρώματα που θαμπώνουν μες στο φως
διπλό κρεβάτι για το αχ χωρίς το άγγιγμα
τον κούφιο ήχο του νερού στο μπάνιο
ένα λυγμό που δεν διαλύει
την πέτρα μέσα της

στο βάθος ξεχωρίζει η θάλασσα
σαν ποίημα που υπόσχεται το μακρινό ταξίδι
ή σαν ψυχή που πρόδωσε
αυτό το κάτι στη φωνή της
και τώρα πνίγεται μέσα στο καθημερινό της τίποτα
μέσα στην έπαρση και τη λαχτάρα της

Το ποίημα γράφτηκε τον Αύγουστο του 2010 και είχε αρχικά δημοσιευτεί στο Translatum. Ανήκει πλέον στη συλλογή Το μυστικό αλφάβητο (2010)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.15#ixzz28y6bOYqO

ν' ακούγεται από μακριά μια φυσαρμόνικα

ν' ακούγεται από μακριά μια φυσαρμόνικα
και να χαμογελάει μια γλάστρα στο μπαλκόνι
αχνά μες στο ψιλόβροχο να ξημερώνει Κυριακή

το χώμα να μυρίζει γειτονιά
και ο ταμπλάς ξεροψημένο σάμαλι
ένας χαρταετός να υψώνεται πάνω απ' τα κάστρα

νωχελικά να κατεβαίνεις την Αριστοτέλους
να κάθεσαι σε καφενείο της παραλίας
πίσω απ' τα τζάμια να ρουφάς
αργά, πολύ αργά τον τούρκικο
και να καπνίζεις ένα, δύο, τρία τσιγάρα
με τον καπνό να σε τυλίγει σαν ομίχλη
κοιτάζοντας τα ψαροκάικα και πιο βαθιά τη θάλασσα

ν' ακούγεται από μακριά μια φυσαρμόνικα
χρώματα σκοτεινά να αναδύονται στο φως
να ονειρεύεσαι ταξίδια

Από τη συλλογή Μυστικά και θαύματα ο ανεξερεύνητος λόγος της ουτοπίας (2007)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.0#ixzz28y6phsgg

ένα λιβάδι μέσα στην ομίχλη που ονειρεύεται

νάμασταν, λέει, τραγούδι σε παλιό γραμμόφωνο, 
δέντρο σε καλοκαιρινό ψιλόβροχο, 
ένα λιβάδι μέσα στην ομίχλη που ονειρεύεται. 
ή μήπως νάμασταν εκεί ψηλά τα κεραμίδια 
πλάι στην καπνοδόχο την ώρα 
που όρθιος ξαποσταίνει ο πελαργός. 
κι ύστερα, λέει, να φύτρωναν κόκκινα, 
κατακόκκινα φτερά στους ώμους μας, στα μάτια μας 
ένας κιτρινισμένος χάρτης για τον ουρανό. 
να ταξιδέψουμε πέρα απ' τον πόνο και τον θάνατο. 
νάμασταν, λέει, με κόκκινα φτερά 
ένα λιβάδι μέσα στην ομίχλη που ονειρεύεται

Από τη συλλογή Ένα λιβάδι μέσα στην ομίχλη που ονειρεύεται (2002)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.15#ixzz28y6tLJSs

και πάλι εγώ στο τίποτα θα υπάρχω

όταν το κάτι αυτό 
το οτιδήποτε 
για μένα θα τελειώσει 
και πάλι εγώ στο τίποτα θα υπάρχω
 
θα είμαι εκείνο που τα μάτια σας θαμπώνει
το ύψιλον στα μυστικά 
στη νύχτα
στην ψυχή
η απαλή καμπύλη στο αύριο
το χι στο χάδι ή 
στο χώμα της πατρίδας σας

όταν το κάτι αυτό
το μάταιο οτιδήποτε τελειώσει
στο τίποτα η αγάπη ξεχασμένη θα υπάρχει
 
θα σας αγγίζει απαλά, 
θα σας ζητάει χαμογελώντας το αδύνατο

Από τη συλλογή Χώμα στον Ουρανό (1998)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.30#ixzz28y6yr9tu

ουτοπία αναρχικού λούστρου

κάθεται σταυροπόδι σ' ένα σύννεφο
βουτώντας το πινέλο του
στο κασελάκι με τα χρώματα
το κασελάκι με τις λέξεις
με τον τζιλά και τ' άλλα εκρηκτικά
και βάφει κόκκινα τα υποδήματα
κάθε περαστικού θεού
κόκκινο κόκκινο και μαύρο
ένα παιδικό μπαλόνι

με την απρόσεχτή του κίνηση
τα θαμπωμένα μάτια του
από του ήλιου την εγγύτητα
τα πάντα κάποτε αναποδογυρίζουν
και τότε στάζει ο ουρανός
μυριάδες άστρα

Από τη συλλογή Την κοκκινόμαυρη ανεμίζοντας της ουτοπίας (1997)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.0#ixzz28y72hl6Y

λέξεις αμετανόητες

τα χρόνια μου έζησα εξόριστος
ένας μισοσβησμένος στίχος
σ' αρχαία μετόπη της γενέθλιας πόλης

μέσα στο κάθε κύτταρό μου
ήταν γραμμένη η προαιώνια ουτοπία
έτσι ακριβώς όπως την είχε ονομάσει
ο καθημερινός τριγύρω θάνατος

πάντα ταξίδευα
αφού ο βαρδάρης σου με γέννησε
και το άλφα της αγάπης σου
με σφράγισε, πατρίδα
αφήνοντας ορθάνοιχτες τις πύλες μου

ποτέ το ψέμα δεν προσκύνησα
την ποίηση δεν εγκατέλειψα
τα κάστρα στο γαλάζιο όταν προσεύχονται
πέρα ως πέρα φωταγωγημένα
από τα μάτια των παιδιών

Από τη συλλογή Το διπλό άλφα της αγάπης (1994)

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.30#ixzz28y77fZkb

καταγωγή

τι νάχει απογίνει ο πατέρας
ατμός θαλασσινού νερού
κι ύστερα σύννεφο που ταξιδεύει ανατολικά
αφράτο χώμα μήπως
της γλάστρας στο περβάζι
λουλούδι που ανθίζει
αλλάζει χρώμα και μαραίνεται
ή μήπως άγγιγμα
εκεί που δεν υπάρχει χέρι
δάκρυ αλμυρό
εκεί που δεν υπάρχει μάτι
σπάνια χαμόγελο
που διαγράφεται αχνό στην πρωινή ομίχλη

σε ξένη χώρα γύρισε ο πατέρας
σε χώρα άγνωστη μα και παράξενα οικεία
κει που πηγάζει απρόσιτο το φως
και μεταγγίζεται στο βλέμμα των παιδιών
και μέσα σε οδυνηρή διαφάνεια
μου γνέφει

Από τη συλλογή Ξένες χώρες (1991)


http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.0#ixzz28y7B6hmJ