Άνταμ Τσαγκαγέβσκι (Adam Zagajewski) - Πολίτης της Ανατολικής Ευρώπης

Μια στιγμή διάυγειας διαρκεί τόσο λίγο.

Το σκοτάδι διαρκεί περισσότερο. Υπάρχουν

περισσότεροι ωκεανοί απ’ότι στεριές. Περισσότερο σκιά από μορφή.

( Η στιγμή)

Γεννήθηκε στο 1945 στη Leopoli, σήμερα η ουκρανική πόλη του L’viv, ο Zagajewski στο τέλος του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, αναγκάστηκε να φύγει με την οικογένειά του από την Galicia στη Σιλεσία που είχε προσαρτιστεί στη Γερμανία για να παραχωρηθεί μετά στην Πολωνία. Στην πραγματικότητα ο Zagajewski, ανέκαθεν θεωρήθηκε Πολωνός παρά Ουκρανός. Σπουδάζοντας στη Κρακοβία, συμμετέχει ενεργά και εκπροσωπεί πλήρως τη λογοτεχνικής γενιάς του Nowa Fala, η Πολωνική New Age του ‘68. Αλλά πάνω απ 'όλα o Zagajewski, καθώς και o Miłosz της «Πόλης χωρίς όνομα», ορίζεται ως πολίτης της Ανατολικής Ευρώπης, δηλαδή εκείνου του κόσμου συνόρων στον οποίο όρια, ανήκον και μη ανήκον φαίνεται να υπόκεινται στη διαδοχή των ιστορικών γεγονότων στα οποία η δύναμη και η βία ξεπερνούν τα πάντα, σαν μια μοίρα που επαναλαμβάνεται από νικητή σε νικητή

Ο Σοπενχάουερ κλαίει

Ναι ,αυτός είναι ο Σοπενχάουερ (1788

- 1860), συγγραφέας που κόσμου σαν από θέληση

και εκπροσώπηση, ο εφευρέτης της εξαπάτησης

της φύση και της μουσικής των σφαιρών. Κάποιος έπειτα

τον περιέγραψε ως εκπαιδευτή. Τίποτα δεν έχει συμβεί,

γιατί δεν συμβαίνει τίποτα, μόνο ένα παιδί,

ένα παιδί που μοιάζει λίγο

σ’ εκείνη τη γυναίκα γνωστή στα νιάτα της -

η νεότητα δεν υπάρχει -, της χαμογελάς

και δεν υπήρχε ανάγκη, βέβαια

ήταν ένας πράκτορας της φύσης.

Σεπτέμβριος, πράγμα αδιάφορο,

δεν ανοίγει πλέον τις καρδιές, μόνο η γη

σταδιακά σκληραίνει.

Γυρνά στο σπίτι, κλειδώνει

την πόρτα, για να κρυφτεί απ’ τον υπηρέτη. Πώς

γυρνά καλά τη κλειδωνιά, παίρνει μέρος στη μηχανορραφεία

χωρίς αμφιβολία. Κλαίει. Το μικρό σώμα του μεγάλου

φιλοσόφου, η έβδομη ήπειρος, τρέμει.

Το γιλέκο του, ο γιακάς κολλαρισμένος.

Τα μάγουλα κίτρινα. Η καφέ ρεδιγκότα.

Τρέμουν αυτά τα επιφανειακά πράγματα,

σαν να πέφτουν ήδη βόμβες

στην Φρανκφούρτη. Τρέμει η μοναξιά του, παχιά,

λεπτή σαν ολλανδικό καμβά.

Βάλς

Είναι τόσο φανταχτερές οι ημέρες, τόσο καθαρές,

που η λευκή σκόνη της απροσεξίας

καλύπτει ως και τους σπάνιους λεπτούς φοίνικες.

Τα φίδια γλιστρούν αθόρυβα στους αμπελώνες,

αλλά τη νύχτα η θάλασσα είναι σκοτεινή και οι γλάροι

αιωρούνται στον αέρα ίσα που κουνιούνται,

η στίξη ενός υψηλότερου γραπτού.

Στα χείλη σου μια σταγόνα κρασιού.

Τα ασβεστολιθικά βουνά στον ορίζοντα διαλύονται

αργά, ενώ ένα αστέρι εμφανίζεται.

Το βράδυ, στην πλατεία, μια ορχήστρα ναυτικών

με άψογες άσπρες στολές

παίζουν ένα βαλς του Šostakovič∙ θρηνούν

τα παιδιά , σαν να διαισθάνονταν

για ποιο πράγμα μιλά εκείνη η αισιόδοξη μουσική.

Ήμασταν κλειδωμένοι στο κουτί του κόσμου.

Η αγάπη θα μας ελευθερώσει, ο χρόνος θα μας σκοτώσει

Από τη ζωή των αντικειμένων

Το δέρμα λείο από τα αντικείμενα είναι τεντωμένο

σαν μια τέντα τσίρκου.

Προλαβαίνει το βράδυ.

Καλώς ήλθες, σκοτάδι.

Αντίο, φως της ημέρας.

Είμαστε σαν τα βλέφαρα, λένε τα πράγματα,

παρακμάζουμε το μάτι και τον αέρα, το σκοτάδι

και το φως, η Ινδία και η Ευρώπη.

Και ξαφνικά είμαι εγώ που μιλώ: ξέρετε,

πράγματα, τι πράγμα είναι ο πόνος;

Έχετε μείνει ποτέ πεινασμένοι, μόνοι, χαμένοι;

Έχετε κλάψει; Και γνωρίζεται το φόβο;

Την ντροπή; Ξέρετε τι είναι ο φθόνος και η ζήλια,

οι αμαρτίες που συγχωρούνται αλλά που δεν περιλαμβάνονται στην συγχώρεση;

Έχετε ποτέ αγαπήσει; Έχετε νιώσει ποτέ να πεθαίνεται

όταν τη νύχτα ο άνεμος ανοίγει τα παράθυρα και διεισδύει

στην παγωμένη καρδιά; Έχετα γνχρίσει το γείρας,

το πένθος, το πέρασμα του χρόνου;

Πέφτει η σιωπή.

Στον τοίχο χορεύει η βελόνα του βαρόμετρου.

πηγή: http://rebstein.wordpress.com

ιταλικό άρθρο της Natàlia Castaldi

μετάφραση στα ελληνικά: Κωνσταντίνος Κοκολογιάννης