Την τελευταία του
πνοή άφησε σε ηλικία 83 ετών ο αργεντινός ποιητής Χουάν Χελμάν, ο οποίος είχε
τιμηθεί με το βραβείο Θερβάντες το 2007, αλλά και το βραβείο Ρέινα Σοφία
ιβηρο-αμερικανικής ποίησης το 2005.
Juan Gelman από το tvxs.gr |
«Τι έχει συμβεί στην παγκόσμια ποίηση τα τελευταία είκοσι
χρόνια. Τα γνωστά: ο έρωτας, ο πόνος, η παιδική ηλικία, η θάλασσα, ο θάνατος, η
μνήμη και η λήθη, το τοπίο, κάποιος ποταμός, δημιουργούν στον ποιητή την ανάγκη
να κλειστεί στον εαυτό του για να καταλάβει πράγματα που άφησε ανεξήγητα η
έκπληξή του από τόση εγκαταλελειμμένη ομορφιά. Ο ποιητής δεν δίνει απαντήσεις.
Μέχρι το τέλος της ζωής του εξετάζει τις αόρατες πτυχές της πραγματικότητας, κι
αυτές δεν του δίνουν απαντήσεις».
Ο Χελμάν πέθανε στο
Μεξικό όπου είχε εγκατασταθεί τα τελευταία 20 χρόνια, τελευταίο σταθμό της
μακράς εξορίας του μετά το πραξικόπημα του 1976 στην Αργεντινή.
Η εφημερίδα Milenio
του Μεξικού, στην οποία ο ποιητής διατηρούσε στήλη, ανακοίνωσε ότι ο Χελμάν
πέθανε στο σπίτι του αλλά δεν διευκρίνισε τα αίτια του θανάτου του.
Ακούραστος πολέμιος
των δικτατοριών της Λατινικής Αμερικής, θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους
ισπανόφωνους ποιητές.
Η ζωή του σημαδεύτηκε από τη
δολοφονία του γιου του Μαρσέλο στη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας στην
Αργεντινή (1976-1983) και την εξαφάνιση της νύφης του Μαρία Κλαούντια Γκαρσία.Το λογοτεχνικό του έργο που περιλαμβάνει τις συλλογές Βιολί και άλλα θέματα και Γκοτάν.
πηγή: http://tvxs.gr
Πάνω στην ποίηση
Πάνω στην ποίηση
θα είχα λίγα πράγματα να πω/
κανείς δεν την
διαβάζει πολύ /
κι αυτοί που τη
διαβάζουν είναι λίγοι/
όλοι είναι με το
θέμα της παγκόσμιας κρίσης / και
με το θέμα του να
τρώνε κάθε μέρα / είναι
ένα σημαντικό θέμα
/ θυμάμαι
όταν πέθανε
από την πείνα ο θείος Χουάν /
έλεγε ότι δεν
νοιαζόταν ούτε αν είχε να φάει κι ότι δεν υπήρχε πρόβλημα /
αλλά το πρόβλημα
ήταν μετά /
που δεν υπήρχαν
χρήματα για το φέρετρο /
και όταν πέρασε
τελικά το δημοτικό φορτηγό για να τον πάρει
ο θείος Χουάν
φαινόταν σαν ένα μικρό πουλί /
και κείνοι του
δήμου τον κοίταξαν με καταφρόνια ή περιφρόνηση /
μουρμούριζαν
τους ενοχλούσε πάντα /
που εκείνοι ήταν
άνθρωποι που θάβονταν ως άνθρωποι / και
όχι πουλιά, όπως ο
θείος Χουάν/ ειδικά
επειδή ο τύπος
τραγουδούσε πιπ-πιπ ολόκληρο ταξίδι
μέχρι το δημοτικό
αποτεφρωτήριο /
Είναι ήδη φαίνεται
ασεβές και ήταν πολύ προσβλημένοι /
και όταν του έδωσαν
ένα χαστούκι για να κλείσει το στόμα /
το πιπ-πιπ πετούσε
γύρω από την καμπίνα του φορτηγού κι ένιωσαν
πως τους έκανε
πιπ-πιπ πάνω στο κεφάλι /
Ο θείος Χουάν ήταν
έτσι/ του άρεσε να τραγουδάει /
και δεν έβλεπε
γιατί ο θάνατος ήταν λόγος να μην τραγουδάει /
Μπήκε στο φούρνο
τραγουδώντας πιπ-πιπ / βγήκαν οι στάχτες του και τσίριξαν λίγο /
κι οι δημοτικοί
συνάδελφοι του εξέτασαν τα γκρι παπούτσια της ντροπής / μα επιστρέφοντας
στην ποίηση /
οι ποιητές σήμερα
περνούν πολύ άσχημα /
κανείς δεν τους
διαβάζει πολύ / κι αυτοί που τους
διαβάζουν είναι λίγοι /
το επάγγελμα
έχασε το κύρος / για έναν ποιητή
είναι κάθε μέρα όλο και πιο δύσκολο
να κερδίσει την αγάπη μιας κοπέλας /
να θέσει
υποψηφιότητα για πρόεδρος / που κάποιος μπακάλης τον εμπιστεύεται /
και κάποιος πολεμιστής κάνει κατορθώματα για να
τα τραγουδήσει /
κι ένας βασιλιάς
που πληρώνει κάθε στίχο με τρία χρυσά νομίσματα /
και κανείς δεν
ξέρει αν αυτό συμβαίνει επειδή τελείωσαν
τα κορίτσια
/οι παντοπώλες /οι πολεμιστές / οι βασιλιάδες /
ή απλά οι ποιητές /
ή συνέβησαν και τα
δύο κι είναι άχρηστο
να σπάσεις το
κεφάλι σου για να σκεφθείς γι΄ αυτό το
θέμα /
πόσο ωραίο να
ξέρεις ότι κάποιος μπορεί να τραγουδήσει πιπ-πιπ-
στις πιο σπάνιες
περιπτώσεις /
ο θείος Χουάν μετά
το θάνατο / κι εγώ τώρα
θέλω να/ /
Μετάφραση: Μόσχος
Εμμανουήλ Λαγκουβάρδος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου